Bopinie -> Sint Maarten – OZB – Koopkracht

Kip kap kogel
Sìnt mit n vogel
Hier woont n rieke man
Dij ons wel wat geven kan
N appel of n peer
Kom hier t haile joar nait weer

Zoiets moet een groep leerlingen/leraren van school Ubbo Emmius Winschoten vast hebben gedacht na afloop van het gesprek, dat zij met de gemeente hadden over een te houden inzamelingsactie voor het eiland Sint Maarten. Die “rieke man” is in dit geval de gemeente Oldambt.

Wat is precies de bedoeling? Het eiland Sint Maarten is enige tijd geleden getroffen door een orkaan. Het Ubbo onderhoudt directe contacten met 2 verwoeste scholen op het eiland en wil graag helpen met de wederopbouw. Het in te zamelen geld gaat direct naar de scholen. Er zitten geen andere organisaties tussen. Er blijft niks aan de strijkstok hangen. Niet geheel toevallig wordt de actie op 10 en 11 november 2017 gehouden.

De gemeente vindt dit zo’n sympathiek plan dat zij per Oldambtster 1 euro beschikbaar stelt. Met 38.000 inwoners kom je dan op een bedrag van 38.000 euro. Moet bekennen dat ik daar toch wat moeite mee heb. De Nederlandse overheid wil 550 miljoen beschikbaar stellen en ook de EU is van plan om een zak met geld te geven. Aangezien dat uiteindelijk allemaal geld van o.a. de Nederlandse belastingbetaler is, geven de inwoners van het Oldambt dus 3x. Namelijk via de gemeente, de landelijke overheid en de Europese Unie.
Lijkt mij een beetje veel van het goede. Zeker voor een gemeente die tot de armste van het land behoort. Respect overigens voor de leerlingen die zich betrokken voelen bij dit project en helpen met de uitvoering.


De gemeente mag trouwens sowieso graag voor Sinterklaas spelen. Hier wat voorbeelden van dit jaar:

– Wielerronde Healthy Aging Tour > subsidie van € 16.240,-
– haalbaarheidsonderzoek kunstcentrum > subsidie van € 20.000,-
– kunstgrasveld WVV > € 650.000,- i.p.v. 450.000 euro

Uiteindelijk moet dat geld wel door iemand opgebracht worden en dat is meestal de burger.

Nu het ogenschijnlijk wat beter gaat met de economie, meent de gemeente dat zij gelijk weer een greep in de portemonnee van haar inwoners kan doen via de OZB. Die wordt in 2018 met 2% verhoogd. Ja, is het argument, om alle plannen van de gemeenteraad te kunnen realiseren, is extra geld nodig. Die 2% is niet zo veel, maar in de jaren daarvoor was het wel bingo. Zie onderstaande tabel.

20102011201220132014201520162017
opbrengst
(miljoen Euro)
8,8148,82710,30410,26210,48311,55611,79711,797
percentage
verhoging
----0,1%16,7%-0,4%2,2%10,2%2,1%0%
Tabel 1 - OZB opbrengst 2010-2018 en jaarlijkse procentuele verhoging
(Bron: jaarrekeningen Oldambt + verordening Onroerende Zaakbelasting)

Ondanks dat de WOZ-waarde van de meeste woningen de afgelopen jaren flink gedaald is, hebben wij daar als belastingbetaler nooit iets van gemerkt, omdat de gemeente de daling van de woningwaarde voor zichzelf compenseerde door de tarieven te verhogen. Zakte bijvoorbeeld de waarde van een woning met 4% dan werd het belastingtarief met 4% verhoogd. Daarbij kwam nog de standaard jaarlijkse verhoging van 2% en soms nog een extra verhoging.

Uiteindelijk is de totale huizenbelastingopbrengst van de gemeente de laatste 8 jaar bijna iedere keer nog gestegen. Soms zelfs fors, zoals in 2012 (16%) en in 2015 (10%).

De tabel laat nog iets opmerkelijks zien. Wanneer een nieuwe gemeenteraad wordt gekozen (2010, 2014, 2018), wordt altijd in de eerste jaren het OZB-tarief flink verhoogd. Daarna niet meer, want bij de nieuwe verkiezingen willen de regerende partijen immers graag uw stem. Men gokt er op, dat u die extra verhoging dan waarschijnlijk al weer bent vergeten.

Daarom is percentage nu (2017) en in 2018 zo laag. Maar uiteindelijk is de afgelopen 8 jaar de OZB wel met ruim 33% gestegen.


Weliswaar draait de economie wat beter, maar dat leidt niet direct tot koopkrachtstijging van de Nederlandse huishoudens. Heeft u het idee dat de portemonnee de laatste jaren eerder leeg is? Wel, hier een mooie grafiek uit de Miljoenennota 2018 die dat gevoel bevestigt. Duidelijk is te zien dat de koopkracht al vele jaren stilstaat (blauwe lijn).

Koopkrachtontwikkeling 1997-2015 (bron: CBS-Statline)

Dit artikel heeft in ieder geval 1 oorzaak laten zien.

 

Aanvulling 16-11-2017
De 38.000 euro voor de Sint Maarten actie komt normaal gesproken uit de pot Onvoorzien. Deze bevat echter niet meer dan 8000 euro. Het resterende bedrag haalt de gemeente uit de reserves, de spaarpot dus.

 

Over Sint Maarten
Het eiland vormt samen met Saba en Sint Eustatius de zogenaamde kleine Antillen of Bovenwindse Eilanden. Het bestaat uit een Frans en Nederlands deel. Het Nederlandse deel telt ca. 39.000 inwoners. Sinds 2010 is het eiland zogenaamd zelfstandig binnen het Nederlands Koninkrijk. Het heeft een eigen parlement en eigen regering. Zelf de boel besturen valt nog niet mee gezien de 6 regeringen die het in 7 jaar heeft versleten.

Die zelfstandigheid vormt nu een sta in de weg om de echte slachtoffers van orkaan Irma, de meest kwetsbare burgers, adequaat aan onderdak te helpen. Nederland is bereid 550 miljoen in een wederopbouwfonds te storten. Zij verbindt daar twee voorwaarden aan: de oprichting van een ‘integriteitskamer’ die al twee jaar door de autoriteiten in Philipsburg wordt opgehouden en de inschakeling van de Koninklijke Marechaussee en Douane bij de grensbewaking. Beide voorwaarden zijn door minister-president William Marlin verworpen. Hij en zijn kabinet ervaren het als een aantasting van hun autonomie. De miljoenen uit Nederland zijn welkom, maar niet als er pottenkijkers meekomen.

 

Over Bopinie: dat is een kort, op persoonlijke titel geschreven opiniestuk.

Bopinie -> Dossier Hema-terrein/bibliotheek – geheugenverlies raad

De Oldambtster politiek heeft maandagavond (25-9-2017) de eerste stap gezet naar het mogelijk slopen van de oude bibliotheek en ombouwen van de 1e verdieping van de Hema tot ambtenarenkantoor. Daarnaast werd een voorstel ingediend en aangenomen om te onderzoeken of in het nieuwe complex ook de raadszaal kan worden ondergebracht.

Ik kreeg onmiddellijk visioenen van de sloop van de Klinker en Muziekschool. En het drama rond de bouw van het Cultuurhuis. De parallellen liggen voor de hand. Het plan moet nog uitgewerkt worden, maar inmiddels is het eerste wijzigingsvoorstel al ingediend. Weliswaar zal het nieuwe ambtenarenkantoor zeker geen tientallen miljoenen gaan kosten, maar het zullen er al gauw enkele miljoenen zijn.

In diezelfde raadsvergadering van 25-9 stelde de VVD vragen over de extra kosten van het kunstgrasveld van WVV (eerst 4 ton, uiteindelijk 6 ton). Terecht dat zij zich druk maakt om dat enorme bedrag voor een kunstgrasveld, maar het is wel erg wrang dat vervolgens een raadsmeerderheid blijkbaar al weer vergeten is, dat de huidige raadszaal naast de Tramwerkplaats een paar jaar geleden voor ruim € 156.000 is verbouwd (€ 140.000 verbouw en later nog eens € 16.000 voor akoestische aanpassingen). Niet alleen is de raad kort van geheugen, ook heeft zij totaal niets geleerd van de organisatorische puinhoop, die de bouw van het Cultuurhuis heeft gekenmerkt.

Weet u het nog? Het gebouw zou meerdere parkeerdekken krijgen. Niets van terechtgekomen. Langs de kant van de Ludensweg zouden appartementen komen. Niks van terechtgekomen. De Ludensweg zou worden doorgetrokken naar de Stikkerlaan. Niks van terechtgekomen. Wel of niet een manifestatiehal en waar moet die dan komen. Niks van terechtgekomen, maar wel op voorhand € 500.000 aan bouwer Benus overgemaakt.
Het Cultuurhuis zou zonder subsidie draaien (burgemeester Smit in DvhN van 27-06-2011). Haha. Het was eerst € 730.000 en is vervolgens in alle stilte met 2 ton verhoogd naar € 930.000 op 29-11-2016.

Spreekwoorden zeggen “besturen is vooruitzien” en “je kunt leren van het verleden”. En wat zeiden de politici tijdens de bespreking van het door het college van B & W opgestelde evaluatie-rapport over de bouw van het Cultuurhuis? Volgens coalitiepartijen SP, PvdA, PvhN en CDA en oppositiepartijen ChristenUnie en Fractie Van der Wal geeft het interne rapport een voldoende beeld van de lessen die geleerd moeten worden voor de toekomst.”

Hou dat in uw achterhoofd wanneer u weer een stuk over de plannen rond het Hema-terrein leest.

Over Bopinie: dat is een kort, op persoonlijke titel geschreven opiniestuk.

Sloop bibliotheek Modastraat

Sommige artikelen op deze website zijn geschreven uit boosheid. Meestal vanwege domme uitspraken/beslissingen van mensen zoals politici.
Onlangs was het weer raak. Ik verslikte me bijna in mijn ontbijt toen ik de krantenkop las over de mogelijke sloop van de oude bibliotheek (Johan Modastraat 5) naast het gemeentehuis. [DvhN – 25-07-2017]

Historie bibliotheek Modastraat
De bieb werd in 1977 gebouwd en mag zondermeer een markant gebouw worden genoemd. Dat geldt voor zowel binnen- als buitenkant. Je kunt er heerlijk ronddwalen en je verstoppen in de vele hoekjes die het pand telt. In de biebperiode was het een perfecte plek voor wie zich even met een boek of tijdschrift wilde terugtrekken. Wel zou het van binnen opgeknapt moeten worden. Het heeft van binnen veel schoon metselwerk wat inmiddels nogal gedateerd oogt. Ga bijvoorbeeld sommige muren verven en andere stucken.
Natuurlijk valt over smaak te twisten, maar Winschoten kent de laatste 50 jaar maar weinig architectonisch opvallende gebouwen. En als ze er zijn, worden ze afgebroken zoals de Klinker en de Muziekschool. Los van de kapitaalsvernietiging, is het historisch besef van mensen die zulke beslissingen nemen, dat van een pinda. Helaas liepen en lopen er veel van dergelijke mensen rond in Winschoten. Voor wie wil zien hoe mooi Winschoten er vroeger uitzag, is het genieten van de facebookpagina over de Visserdijk. Gaat inmiddels ook over andere delen van Winschoten. Een uitstekend initiatief van Addy “piano” Adams.


Bibliotheek in Cultuurhuis
De huidige bibliotheek is sinds 2015 ondergebracht in cultuurhuis de Klinker. Waarom is mij niet duidelijk. Het is te danken aan een initiatief van de PvdA. Het heeft geen enkel raakvlak met wat zich in de rest van het gebouw afspeelt. Het naastgelegen, voormalige kantongerechtsgebouw (nu gezondheidspost) was in mijn ogen een perfecte plek voor de bieb geweest. Alles gelijkvloers, dus ook goed bereikbaar voor mensen die slecht ter been zijn en moeders met kinderwagens. Nu moet je voor de jeugdafdeling naar de 1e verdieping. De volwassenen afdeling bevindt zich aan beneden aan de rotondekant. Dat was een mooie plek voor een horecazaak geweest.


Bijdrage bouwkosten Cultuurhuis
Toen de plannen voor de bouw van het Cultuurhuis werden opgesteld, was lange tijd onzeker of de bieb ook mee zou verhuizen. Het gebouw was eigenlijk te groot als bibliotheek. Daarom werden al jarenlang  diverse ruimtes aan anderen verhuurd, zoals het Cultuurhistorisch Centrum Oldambt (CHC). In de eerste plannen van het Cultuurhuis werd er nog van uitgegaan, dat de verkoop van het bibliotheekgebouw zo’n 2,5 miljoen euro zou bijdragen aan de bouwkosten. Uiteindelijk is daar niets van terechtgekomen, omdat er geen koper voor te vinden was.
Na de verhuizing van de bieb in 2015 naar het Cultuurhuis is het CHC achtergebleven, terwijl de rest van het gebouw in beheer is bij anti-kraakbedrijf Carex. Die verhuurt ruimtes aan verschillende organisaties, waaronder moskee Alsahaba en jongerenwerk Jimmy’s.
Een andere gebruiker van het pand is stichting Oud Winschoten, die zich inzet voor behoud van het Winschoter erfgoed. Blijkbaar valt de bibliotheek daar niet onder.  Ipv zich in te zetten voor behoud van het gebouw zeurt men bij de gemeente nu al om een nieuw onderkomen. Het op schoot zitten bij de gemeente (pardon, samenwerken met de gemeente), is blijkbaar belangrijker dan zich inzetten voor het behoud van iets relatiefs oud. Over een paar jaar op een bijeenkomst murmelen bij oude foto’s over hoe mooi het vroeger was, is dan het enige wat nog rest.


Kosten huisvesting en ambtenaren
In 2010 zijn de gemeenten Winschoten, Scheemda en Reiderland in het kader van een herindeling samengevoegd. De gemeenteraad vond het destijds belangrijk dat alle ambtenaren in 1 gebouw zouden werken. Nu werken zij in verschillenden gebouwen verspreid over de gemeente. Dat kan soms wat onhandig zijn, maar met moderne communicatiemiddelen zijn veel problemen op te lossen.
Voorlopig wordt vastgehouden aan een groot gemeentekantoor voor alle ambtenaren die dan in de grootste kern zou moeten staan. Dat is dus Winschoten. Maar alle medewerkers van de 3 voormalige gemeenten passen niet in het bestaande gemeentehuis. Zelfs niet nu eindelijk het CBR vertrokken is. (Nooit begrepen wat een dergelijke semi-commerciële organisatie in het gemeentehuis te zoeken had.)

Oldambt telt ca 38.000 inwoners. Bij de gemeente waren in 2016 gemiddeld 320 personen werkzaam.

Jaar2013201420152016
Vast personeel345321310320
Gemiddeld aantal FTE's per jaar; bron jaarverslag 2016

Het meest voor de hand liggend is daarin flink snoeien. Dat bespaart een hoop m2 en geld. Economisch gezien heeft het gros van de ambtenaren geen toegevoegde waarde. Sterker nog, ze kosten vooral geld en traineren met hun regels burgers en bedrijven.
Helaas gaat zoiets niet gebeuren, dus moeten er andere oplossingen worden bedacht.

Winschoten – Garst 1 – dependance gemeentehuis

Scheemda – Brugstraat 2 – dependance gemeentehuis

Een aantal ambtenaren werkt nu in het voormalige gemeenthuis van Scheemda. In Winschoten werkt een deel op de Garst. Wat is er op tegen om ze daar te laten zitten? Eén van de klachten van burgers bij een herindeling is dat alles geconcentreerd wordt in de grootste plaats. Hoe klein misschien ook, maar de aanwezigheid van een groep mensen werkzaam in een buitenplaats zorgt toch voor een stukje bedrijvigheid. Ook voorkomt het dat een gebouw leegstaat en misschien verpaupert. Nu wordt het gebouw onderhouden en dat is uiteindelijk goed voor het aanzicht van de omgeving. Daarnaast moeten de mensen voorzien worden van een natje en droogje, ze maken in de pauze een wandeling en doen bij de lokale supermarkt inkopen, want men is toch al in de buurt. Kortom, hoe bescheiden misschien ook, het geeft wat reuring en je laat als politiek zien, dat een kleine kern ook meetelt.


Kosten huisvesting+salarissen ambtelijk apparaat
Wij zijn wij als Oldambtster belastingbetalers nu kwijt aan salarissen, bureaus, koffieautomaten en een dak waaronder alles kan staan en iedereen zijn werk doet?

Jaar2013201420152016
Personeelskosten24,023,222,223,1
Huisvesting2,42,23,13,3
----------------- ----------------- ----------------- -----------------
Totale kosten ambtelijk apparaat29,828,729,030,5
bron: jaarrekeningen 2013-2016 (bedragen in miljoenen euro's) Opm: De landelijke overheid verandert nog wel eens de regels die bepalen hoe de kosten van het ambtelijk apparaat moeten worden berekend. Betekent dat als je de regels van 2016 los laat op voorgaande jaren, daar andere (lagere) getallen uitrollen. Dat is echter niet correct, want de kosten die in het verleden zijn gemaakt, kun je niet terugdraaien.
Zo tellen de bestuurskosten vanaf 2016 niet meer mee. Betekent dat het bedrag dus te laag is. Tel er maar ca 0,8 miljoen bij op.


Loopbrug tussen gemeentehuis en Hema
Wanneer het gemeentehuis te klein is, ligt het voor de hand, om te onderzoeken of het mogelijk is om in de naastgelegen bibliotheek het gemeentelijk personeel onder te brengen. Dat schijnt echter niet zo eenvoudig te zijn. Mensen met een raket naar de maan sturen is geen enkel probleem, maar volgens “deskundigen” is het vanwege hoogteverschillen niet mogelijk om beide gebouwen met bijvoorbeeld een loopbrug of tunnel te verbinden. (Is mij althans ooit door een gemeenteambtenaar vertelt.)

Inmiddels zijn weer nieuwe argumenten bedacht waarom het ongeschikt zou zijn als ambtenarenkantoor. Het gebouw is te oud, de indeling is onhandig en de exploitatiekosten zijn te hoog. Ook zouden zijn de kosten van onderhoud te hoog zijn.

Het zijn allemaal kulargumenten. Onlangs zijn de kamers van de burgemeester en de wethouders in het oude deel van het stadhuis (Langestraatkant, bouwjaar 1896) voor meer dan een ton opgeknapt. Daar heeft niemand over gemekkerd en dat is ook terecht. Het is onderdeel van de Winschoter historie. De bibliotheek is weliswaar amper 40 jaar oud, maar hoort daar zeker ook bij.

Te pas en te onpas worden adviesbureaus ingeschakeld, maar blijkbaar is dat hier niet nodig. Dat geeft wel te denken.

Maar hoe stoppen we nu alle ambtenaren in het gemeentehuis? Gelukkig hebben de plannenmakers van de gemeente een aantal geniale oplossingen bedacht.
De voorkeursvariant (nr 4, verderop meer info) van met name wethouder Broekhuizen, is slopen van de bibliotheek. Dat ziet er als volgt uit.
We breken de op nog geen 10m afstand van het gemeentehuis staande bibliotheek af (eigendom gemeente) en brengen de ambtenaren onder op de bovenverdieping van de Hema die zeker 100m verderop staat. Vervolgens verbinden we beide gebouwen met een loopbrug, een soort mini blauwe loper, en klaar is kees. Weliswaar moeten er nogal wat bouwkundige aanpassing aan het Hema-gebouw worden uitgevoerd, zoals ramen, maar dat komt vast wel goed. De Hema-eigenaar is al vele jaren van plan om het zwaar gedateerde gebouw te moderniseren en misschien is dit het moment om dat plan eens door te zetten.

Het opmerkelijke is, dat de gemeente sinds 2016 eigenaar is van de Kijkshop. Die zit in hetzelfde gebouw als de Hema. Aangezien de Hema graag alles gelijkvloers wil hebben, kan dat prima door de Kijkshopruimte er bij te trekken. Het plan is dan om de 1e verdieping te ruilen tegen de Kijkshop.

Groningen – loopbrug tussen oude en nieuwe stadhuis (foto RCE)

Een mooi voorbeeld hoe het vooral niet moet, was te vinden in de stad Groningen. Daar waren het oude en nieuwe Stadhuis op de Grote Markt d.m.v. een loopbrug met elkaar verbonden.


Toekomstplannen Hema-terrein
Het mogelijk slopen van de bibliotheek staat niet op zich, maar vormt onderdeel van een groter plan.
Het parkeerterrein achter en naast de Hema, de voormalige supermarkt De Boer en de Kijkshop zijn sinds 2016 in handen van de gemeente. Zij heeft het gekocht van projectontwikkelaar Mestemaker. Die heeft in het verleden voor het gebied talloze plannen ontwikkeld, maar daar is om diverse redenen nooit iets van terechtgekomen. Nu heeft de gemeente in principe de handen vrij om het terrein naar eigen inzicht te ontwikkelen.

In het verleden (2007, gemeente Oldambt bestond nog niet) zijn daar ook al wat schetsen van gemaakt. Afgaande op de woorden van wethouder Broekhuizen, lijkt zij deels terug te vallen op die ideeën. Die wil ik u zeker niet onthouden, omdat het een aardig inkijkje geeft in de gedachtewereld van de plannenmakers.
Destijds had men zelfs nog het plan om een straatje met extra winkels aan de achterkant van de Hema aan te leggen. Dankzij dat straatje en eventueel pleintje zou het gemeentehuis wat meer zichtbaar worden volgens de plannenmakers. Is maar de vraag hoe zinvol dat is. Dat gedeelte van het gemeentehuis is gewoon een kantoorgebouw. Is niet mooi of lelijk, maar puur functioneel. Je gaat er niet voor de lol naar toe, alleen voor een zakelijke reden als paspoort ophalen. Het zou ook prima op een bedrijventerrein kunnen staan.

Het meest bizarre idee wil ik toch even laten zien. Hierbij was sprake van een 12-verdiepingen tellende woontoren op de plek van de Hema. Iemand die zoiets bedenkt, heeft werkelijk geen enkel gevoel voor stedelijke bebouwing en toont een beschamend gebrek aan respect voor de historie van het Winschoter stadscentrum. Er was zelfs een bureau bij betrokken wat zich stedebouwkundig noemt (HKB Groningen).

Voorbeeld uit 2007 van invulling Hema-terrein

Nog een voorbeeld uit 2007 van invulling Hema-lokatie zelf


Plannen anno 2017

Wat de nieuwe plannen betreft, hebben wethouder mevrouw Broekhuizen en co 4 varianten bedacht.

1 – Alleen slopen supermarkt. Verder blijft alles zo als het is. Ook de bibliotheek blijft.

2 – Slopen supermarkt en bibliotheek.

3 – Als 2 + bouw nieuw winkel naast Hema en deels bouw kantoorruimte op huidige parkeerterrein achter winkels. Zie schets Dommeringplaats model A2.

Dommeringplaats model A2

4 – Idem als 3, maar minder kantoorruimte op huidige parkeerterrein. Wel wordt bovenverdieping Hema ingericht als kantoorruimte. Zie hieronder voor schets Dommeringplaats model A.

Dommeringplaats model A

De voorkeur van het college van B & W gaat uit naar variant 4. De gemeente noemt de schetsen trouwens Dommeringplaats. Dat is een mooie verwijzing naar Hotel Dommering die daar ooit gestaan heeft. Op die schetsen zijn de bibliotheek en voormalige supermarkt De Boer al gesloopt.
Aan de rechterkant (rood omkaderd) komen woningen te staan. Voor die woningen loopt een nieuwe weg langs, die de Modastraat met Schönfeldplein verbindt.
Achter de Hema wordt een dubbele rij bomen geplant. De eerder genoemde loopbrug die gemeentehuis en Hema verbindt loopt achter de bestaande winkels (Readshop, Jeansshop) langs.
Een ernstige misser in de plannen is het verdwijnen van parkeerplaatsen.


Verdwijnen parkeerplaatsen achter de Hema
Wanneer het terrein achter en naast de Hema grotendeels zou worden bebouwd, komen belangrijke parkeerplaatsen te vervallen. Voor snel een boodschapje doen, is dat terrein zeer belangrijk. Doordeweeks staat het aardig vol en op de zaterdag zelfs helemaal. Wanneer je als gemeente probeert een compact winkelcentrum te creëren, zul je ook moeten zorgen voor parkeerplaatsen in de nabijheid.

Hoe een aantrekkelijk en goed functionerend winkelgebied er uit moet zien, weten ze heel goed bij adviesbureau Broekhuis Rijs. De gemeente huurt dit gerenommeerde adviesbureau regelmatig in. In 2012 heeft het bedrijf een rapport [link hier] over het Winschoter winkelbestand opgesteld. Dat zeer leesbare en nog steeds grotendeels actuele rapport zegt over het Hema-terrein en omgeving (pag. 35) het volgende:

“Op de kop van het gebied is op het terrein naast de Hema onlangs (rapport is van 2012, GvdL) meer parkeergelegenheid gekomen; een sterk bronpunt (aanleverpunt bezoekers) aan deze zijde van het centrum is belangrijk voor het functioneren van het centrumgebied.”

En op pag 38:
“Naast een duidelijk kernwinkelgebied met trekkers op de juiste locaties zijn de bronpunten van wezenlijk belang voor het functioneren van het centrum. In de situatie van het gewenste compacte kernwinkelgebied is dat niet anders. Direct rondom het centrum dienen grotere parkeermogelijkheden aanwezig te zijn en in de rand daaromheen kan gratis worden geparkeerd.”

Het plan om parkeerruimte op te offeren voor woningbouw en kantoorruimte voor ambtenaren, is dus volledig fout.


Suggesties

Tot slot nog wat suggesties.

Suggestie 1 – Nieuwbouw naast de Hema

In het krantenartikel waarin over de mogelijke sloop van de bibliotheek werd geschreven, kwam ook de invulling van de ruimte (nu parkeerterrein) naast de Hema aan de orde. Ooit stond daar het gebouw van de NMB. Nu mompelde de wethouder iets over een gemeentewinkel. Daar zit toch niemand op te wachten. Verkoop dat stuk grond en zet er een horecazaak op, bijvoorbeeld een grand-cafe of brasserie. Het is een perfecte locatie en zeer geschikt voor een terras. Vrijwel de hele dag zon. De plek om te kijken en gezien te worden. Met het verdwijnen van Hotel de Nederlanden zit er op die centrumplek niks meer op horecagebied. (Een automatiek is toch een heel ander iets.)

Suggestie 2 – serre Hema

Als de Hema toch verbouwd wordt, bouw dan aan de zijkant (Schönfeldpleinkant) een serre die dienst doet als koffiebar. De doorgang tussen Hema en DA-drogist is nu sfeerloos breed. Daar kunnen best wat meters af. Maar zorg dan wel voor een echt mooi serre, zoals hieronder. Mevrouw BOB en ik hebben daar ooit koffie gedronken. (Daarna was ons geld op.)

Zeist – serre hotel Figi

Suggestie 3 – Alternatief ambtenarenkantoor

Als de ambtenaren toch in het Winschoter centrum moeten blijven, is het misschien een idee om het parkeerterrein achter het gemeentehuis te bebouwen. Het parkeerterrein blijft, maar de huisvesting begint op de 1e verdieping. Het is een relatief goedkope bouwmethode, omdat je alleen een partij heipalen hoeft te slaan. Er komt geen kelder onder, want dat is duur. De nieuwbouw is eenvoudig met het bestaande gebouw te verbinden. Ook kan op die plek een stijlvollere entree naar het gemeentehuis worden gerealiseerd.
Ook het ’t Rond zou zeer geschikt zijn als gemeentehuis. Als winkelcentrum is het de zoveelste historische vergissing op die plek. Haal je ook gelijk een heleboel m2 winkelruimte uit de markt.

Parkeerterrein achter gemeentehuis

Suggestie 4 – Toekomst bibliotheekgebouw

Ook al zou de bieb ongeschikt zijn als werkplek voor ambtenaren en is het moeilijk er een koper voor te vinden (is alles trouwens een kwestie van vraagprijs), dan is dat nog steeds geen reden om ‘m af te breken. Bij het minste of geringste wordt een adviesbureau ingehuurd, maar dat is bij mijn weten hier niet gebeurt.

Ja, wordt gezegd: “het gebouw is niet zo energiezuinig en het tocht er.” Het gebouw heeft als energielabel C. Dat is helemaal niet zo gek. Dat het er kan tochten is niet onlogisch. Het is van binnen een open gebouw. Als er ergens een buitendeur of raam wordt opengezet, ontstaat al gauw een luchtstroom door het hele gebouw. Denk maar eens aan een lange gang in een gebouw. De brandweer wil niet voor niks dat er brandvertragende deuren in zo’n gang worden geplaatst.

Wat een mogelijke toepassing zou kunnen zijn, is het gebouw verhuren als bedrijfsverzamelgebouw voor startende ondernemers. Dat verhuren moet dan gebeuren door een persoon die het hele gebouw zelf weer van de gemeente huurt. Alsjeblieft geen bemoeienis van de politiek of ambtenaren. En dan wel graag serieuze, commerciële bedrijven i.p.v. mensen die zichzelf als artistiek of kunstenaar zien en een ander de rekening laten betalen zoals in de voormalige LTS is gebeurd.

Het gebouw kun je opsplitsen in verschillenden verhuurbare segmenten. Deze delen kun je m.b.v. glazen wanden en deuren isoleren, zodat de tochtstromen ook grotendeels verdwijnen. Dankzij het glas houd je toch de openheid van het gebouw in tact. De gedachte is enigszins het Big Building idee zoals dat in de stad Groningen is gedaan met het voormalige Postsorteercentrum achter het hoofdstation. [link hier]

Mocht het gebouw veel ict-achtige bedrijven aantrekken, is de Big Beep een mooie naam. [uitleg: beep = Engelstalig voor korte piep, zoals bijvoorbeeld een computer/smartphone die maakt. Ook is beep de fonetische klank van bieb (bibliotheek)]. Het sluit ook aan op het idee van de gemeente om een internationaal onderwijsproject op te starten voor studenten (EDRiT). Die projectorganisatie zou prima in de Big Beep passen.
Qua organisatie is het niet de bedoeling dat de gemeente zich er mee bemoeit. Zij verhuurt alleen het gebouw aan een organisatie die haar eigen gang gaat


Slot
Zoals dit artikel laat zien, is het slopen van de bibliotheek en bebouwen van het parkeerterrein achter de Hema een slecht plan. Het is een vervolg op het zogenaamde actieprogramma Versterking Binnenstad. In het kader van dat plan is de afgelopen jaren maar liefst 26 miljoen euro in de binnenstad geïnvesteerd. Wanneer je kijkt hoe dat geld besteed is (slopen verkeerde gebouwen, zoals de C1000, waardoor winkels in dat gebied in de gevarenzone komen en mogelijk moeten sluiten, Oldambtplein gevaarlijkste rotonde van Winschoten), kun je rustig spreken van 1 van de grootste financiële debacles van de afgelopen jaren. Ik kom daar in een uitgebreid artikel nog op terug. Hier nog 1 voorbeeld waarom die 26 miljoen grotendeels verkeerd besteed is.

Voormalige videotheek Torenstraat – foto Google streetview

Het zogenaamd uit de markt halen van vierkante meters winkelruimte blijkt in de praktijk te ontaarden in verspilling van belastinggeld.
Een prachtig voorbeeld is de voormalige videotheek in de Torenstraat. Het pand is door de gemeente voor 180.000 euro aangekocht en gesloopt. Nu ligt er een braakliggend stuk grond en is het lelijke pand wat er achter stond volledig in het zicht. De eenheid in bebouwing is verbroken. Het aanzicht van de straat is weg met zo’n rare open plek tussen de huizen. (Schuin aan de overkant is net zo’n “gat” (toekomstige stadstuin). De enige die hier beter van is geworden, is de pandeigenaar. In de goede jaren heeft deze hier een prima boterham verdient, maar als het slecht gaat, mag de belastingbetaler er voor opdraaien. Dat kan toch niet de bedoeling zijn. Kom dan met een herbouwplan voor bijvoorbeeld appartementen. Of had het bestaande pand omgebouwd. Is op andere plekken in de Torenstraat wel gebeurd.

Wordt vervolgd.

Houdoe wethouder Van den Aker

Tot verrassing van vriend en vijand stopt wethouder mevrouw Van den Aker op 1 augustus 2017 als wethouder. Officieel had zij nog tot de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 aan moeten aanblijven, maar wegens persoonlijke redenen gooit ze de handdoek in de ring.
Voor BOB een goede reden om eens kritisch naar een aantal door haar gerealiseerde zaken te kijken. Dat gebeurt in een niet helemaal willekeurige volgorde.


Achtergrond

De wethouder woont sinds 1997 in het Oldambt (Finsterwolde). Zij is van oorsprong een Brabantse biggenboerin (klinkt misschien wat onaardig, maar is een mooie alliteratie). Met haar echtgenoot en zoon bestiert zij een varkensmesterij in Oostwold. Voor een efficiënte bedrijfsvoering moet een boerenerf een werkterrein zijn zonder hinderlijke obstakels als bomen en struiken. Kortom een vlak, open terrein. Daar is op zich niks mis mee.


Marktplein

Marktplein Winschoten

Helaas meent zij die opzet ook te moeten toepassen op de inrichting van Winschoten, waardoor regelmatige nieuwe kale, steense gebieden ontstaan.

Juist groen geeft sfeer, maar dat wordt nou net weggehaald. Denk maar eens aan de laatste herbestrating van het marktplein in 2009. De boompjes die bij de vorige reconstructie in 1990 waren geplant en nu een mooie omvang hadden gekregen, werden weggehaald. Dat is overigens uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van Van den Akers voorganger wethouder Harry Jansema (VVD). Ondanks de ruim 2 miljoen euro kostende herinrichting is het nog steeds een zielloos plein. Volgens de gemeenteraad moest het marktplein de huiskamer van Winschoten worden! Maar daar is niets van terechtgekomen. Het is een gemiste kans van mevrouw Van den Aker dat zij in haar 7 jaar wethouderschap dat niet heeft opgepakt. Die malle goten, die er voor zorgen dat het slecht fietsen en lopen is op het plein, beginnen massaal omhoog te komen, wat tot gevaarlijke situaties leidt. En waar is nou toch dat groen gebleven? Leuk dat er bankjes naast de kerk staan, maar als de zon fel schijnt, ga je daar echt niet zitten. Hoe het ook kan, laat de foto hieronder zien.

Zwolle – Grote kerk plein (foto Google streetview)

Waarom wordt bijvoorbeeld op de plek van het afgebrande pand van “koekje Bouman” geen terras aangelegd? Het is de enige plek op het plein waar je de hele dag zon hebt. Plant er een grote boom en maak een hoekje met wat speeltoestellen voor kinderen.

Belangrijke ambtenaren op de achtergrond.
De wethouder wordt bij haar beleidswerk ondersteunt door diverse ambtenaren. Met name als het gaat om de inrichting van stad en landschap heeft een bepaalde ambtenaar nogal veel aanzien. Ook Van den Aker is gecharmeerd van mans ideeën. Zoals veel ambtenaren woont hij niet in het Oldambt (Emmen) en ziet dus niet in z’n eigen tijd de “chaos” die zijn hersenspinsels aanrichten in de gemeente. (Even voor alle duidelijkheid. De wethouder en raad zijn uiteindelijk verantwoordelijk. Zij zijn de echte boosdoeners.)  Aan invloedrijke ambtenaren zal ik overigens nog eens een apart artikel wijden.


Camperplek in Blauwestad

Op plek waar voorheen de Rode Rups (infocentrum) stond in de Blauwestad, is nu een camperplaats gecreëerd. Ook hier weer hetzelfde verhaal. Een grote parkeerplaats zonder enige groen of bomen.

Camperplek Blauwestad

Waarom overigens wel campers, maar geen tenten?
Het bizarre is nog wel, dat deze camperstaplaatsen met gemeenschapsgeld zijn aangelegd, waarmee de gemeente vervolgens een aantal jaren particuliere campings zat te beconcurreren.
Alhoewel het met die concurrentie ook wel weer meeviel. Het aanleggen heeft namelijk veel geld gekost en aangezien de gemeente wettelijk een kostendekkend tarief moet hanteren, kostte een overnachting tot voor kort 20 euro. Bij de jachthaven in Midwolda kost een overnachting op een particulier terrein maar de helft.
Inmiddels is de camperplaatst overgenomen door het Midwolmer bedrijf wat ook al actief is in de plaatselijke jachthaven en zijn de tarieven gehalveerd. Mijn punt is dat hier veel belastinggeld weggegooid is. De aanleg van 10 camperplaatsen kostte bijna € 24.000,-. Het is geen gemeentelijke taak om camperplaatsen aan te leggen en die vervolgens weer te verhuren aan een ondernemer.


Publiq

Publiq was de in 2002 geprivatiseerde buitendienst (o.a. groenbeheer en afval) van de gemeente Winschoten. Achteraf was dat privatiseren blijkbaar toch niet zo’n goed idee, want 10 jaar later werd Publiq opgeheven en de medewerkers weer ondergebracht bij (nu) de gemeente Oldambt. Hoe zat dat ook alweer?

In 2002 vonden CDA, PvdA en VVD van de gemeente Winschoten het een goed idee om de afdeling groen onder te brengen in een aparte, geprivatiseerde organisatie. Met name wethouder Janine Plugge-Roelfsema (PvdA) maakte zich daar nogal sterk voor. De nieuwe organisatie werd Publiq genoemd en ondergebracht bij Essent. In 2006 verkocht Essent Publiq al weer en wel aan Synergon. Na fraude en forse verliezen wilde Synergon wel van Publiq af. Het resultaat is bekend. De Oldambtster belastingbetalers mochten voor de miljoenen verliezen opdraaien.

Wat heeft mevrouw Van der Aker hier mee te maken? De privatisering en verliezen hebben zich immers voor haar aantreden als wethouder afgespeeld. Daarover kan haar niks verweten worden. Waar het echter misgaat, is het afhandelen van de verliezen en het geven van openheid van zaken.
Het opheffen van Publiq en onder brengen bij de gemeente heeft de Oldambtster inwoners minstens 2,2 miljoen euro gekost (bron: jaarrekening gemeente Oldambt 2011).

Buitenkant Raadszaal Renselkade Winschoten

De gemeenteraad heeft in 2012 in een besloten vergadering uitleg gekregen van de wethouder. (De democratie stond zogezegd even stil.) Van den Aker had er geen behoefte aan om in het openbaar uit te leggen hoe Publiq destijds functioneerde. Ook was er volgens haar sprake van een geheimhoudingsplicht. Huh, de gemeente geeft zomaar 2,2 miljoen euro weg, maar de burger mag niet weten waarom. Hoezo geheimhoudingsplicht? Naar wie toe? En wie heeft die afspraken gemaakt? En waarom? Wie wordt hier beschermd? In plaats van door te pakken, liet ook hier de gemeenteraad zich weer eens met een kluitje het riet in sturen. Zou een prima onderwerp zijn voor een WOB-procedure.


Oldambtplein 1 – rotonde

De fouten die bij winkelcentrum ’t Rond zijn gemaakt voor wat betreft de aankleding van de omgeving (o.a. Israëlplein), namelijk het bijna volledig ontbreken van groen zijn in nog ernstiger mate terug te vinden rond het Oldambtplein.

Winschoten Oldambtplein

Het hele gebied is voornamelijk rood/roestbruin. Dat geldt niet alleen voor de muren van de Klinker, maar ook voor de bestrating, banken en plantenbakken. Wat vooral opvalt, is het bijna volledig ontbreken van groen als struiken en bomen. Voor de reconstructie was het plein aan de winkelkant omzoomd door grote bomen. Helaas zijn die allemaal verdwenen. Een gemiddeld industrieterrein is een stuk kleurrijker.

Winschoten Oldambtplein

Qua verkeersveiligheid is het drama. Door de onduidelijke routering is het plein het onveiligste terrein van Winschoten geworden. In ambtelijk jargon heet het een shared space, maar eigenlijk is dat een synoniem voor verkeerswetteloosheid. Degene die het hardst rijdt, heeft voorrang. Of het nou om de oversteekplaats voor voetgangers gaat of de wandelzone rond het plein, wie het brutaalst is, is de winnaar. Wie bedenkt het trouwens om lantaarnpalen midden op het “fietspad” te plaatsen [zie foto hierboven]? En banken die tegen datzelfde fietsgebied aanliggen?  Waarom zou je op een bank gaan zitten, waar fietsers op een halve meter afstand voorbij scheuren? Mensen met lange benen die het aandurven op een bank te gaan zitten, moeten erg voorzichtig zijn. Een fietser rijdt er zo tegenaan. Hoge banken tussen oversteekplaats voetgangers plaatsen is vragen om problemen. Waarom zijn daar eigenlijk banken neergezet? Niemand gaat toch op een bankje zitten tussen 2 drukke wegen in.

Ook de parkeerplaats achter de Klinker is verboden voor groen. Kijk de kunst eens af in andere plaatsen. Ja, groenonderhoud kost geld. Maar kies je voor een leefbare stad of een steenwoestijn.

Oldambtplein 2 – fontein

Oorspronkelijk zou er helemaal geen nieuwe fontein komen, maar na talloze protesten is er dan toch een grote steen met blauw lampje neergezet waar water uitloopt. Kostte slechts € 267.500,-. We mogen het overigens geen fontein noemen, maar een waterwerk.  Vergelijk dat eens met de originele fontein ! (Kon overigens geen foto vinden waar die wel volop staat te spuiten.)

Winschoten fontein Oldambtplein (vroeger)

Maar of het nu om de verkeersveiligheid gaat of de inrichting van het plein, volgens mevrouw Van den Aker is er niks aan de hand en ziet het er allemaal prachtig uit.


Karaf

De gemeenten Winschoten en Scheemda hadden beide een onderscheiding voor een burger of organisatie die zich verdienstelijk had gemaakt voor de gemeenschap. De Johan Poppenprijs was een particulier initiatief (Radio Winschoten), terwijl de Scheemder prijs door de gemeente werd georganiseerd.

Met de komst van de gemeente Oldambt zijn beide prijzen helaas verdwenen. Om dat gemis op te vangen, bestaat sinds enkele jaren de Oldambtster karaf. Een prijs die uit de koker van mevrouw Van den Aker komt. De prijs is net zo kleurloos als de naam.[foto karaf]

Karaf ter illustratie (leuker dan de echte Karaf)

De onderscheiding zou de Oldambtsters moeten verbinden. Dat is lachwekkende onzin, zoals die alleen door politici kan worden bedacht. De gemeente Oldambt is uitsluitend een bestuursvorm, een bestuurlijke entiteit zoals dat zo mooi heet, ontstaan uit een samenvoeging van plaatsen/gemeenten waar wel een gemeenschapsband is. Die saamhorigheid is in de loop der eeuwen ontstaan. Maar de plaatsen waar de gemeente Oldambt uit bestaat, hebben onderling weinig gemeen. Een Winschoter heeft niks met een Scheemder. Een Scheemder niks met een Beerster. En een Oostwolmer niets met een Finsterwolmer. Het zijn op zich staande gemeenschappen. Daar voelen mensen zich bij betrokken. Daar wil je ook iets voor doen, zoals je dat bijvoorbeeld doet voor vrienden of voor de sportclub waar je lid van bent. Daar voel je je mee verbonden. Niet bij een gemeentelijke samenvoeging waar geen burger om gevraagd heeft. Kunnen de eerder genoemde prijzen niet weer terugkomen? Die zijn herkenbaar en spreken veel mensen aan.


Reclamebelasting

De gemeente Oldambt heft sinds 2006 een belasting op gevelreclame van winkels. De opbrengst was bedoeld om allerlei activiteiten te organiseren waarmee publiek naar het stadscentrum zou moeten worden gelokt. Vreemd genoeg geldt die belasting alleen voor winkels in Winschoten en niet in andere kernen van de gemeente.

De belasting werd in eerste instantie alleen geheven op winkels in het centrum, maar in 2015 is het gebied uitgebreid tot een ruime schil er omheen. De reden was een zeer slimme, maar ook gemene zet van de gemeente. Om gratis parkeren in te kunnen voeren, vond de gemeente dat zij voor het verlies aan inkomsten moest worden gecompenseerd door de middenstand. De inkomsten uit parkeren liepen echter al een aantal jaren enorm terug. Door nu voor een aantal jaren een vast bedrag van de middenstand “af te troggelen” (150.000 euro), heeft de gemeente een constante inkomstenbron. Dat extra bedrag zit verrekend in de reclamebelasting. Dat geld is overigens weer bedoeld voor het aflossen van de Klinkerhypotheek. [Een uitgebreid artikel over dat onderwerp staat hier: gratis parkeren: gemeente naait ondernemers oor aan.]

Maar niet alleen winkeliers, maar ook medici als dokters, tandartsen en apotheken krijgen nu een aanslag in de bus. Dat een naamsbordje bij een tandarts geen reclamebord is, maar handig voor (onbekende) bezoekers/patiënten schijnt niet helemaal tot Van den Aker (en de meerderheid van de gemeenteraad, CDA, PvdA, PvhN en SP) door te dringen. Het leidde er toe dat de medici massaal de bordjes van hun gevel verwijderden. Ook droeg het bij aan het verdwijnen van een aantal kleine winkels, zoals de kruidenzaak in Engelstilstraat en hobbyzaak Carpe Diem in de Bosstraat (aanslag 414 euro).

Zelfs een noodkreet van garagebedrijf Miedema, al 50 jaar gevestigd aan de Hofstraat, gericht aan de gemeenteraad hielp niet.

De wethouder zei daarover het volgende: “De reclamebelasting wordt deels gebruikt voor de aanpak en verfraaiing van de binnenstad en deels voor het organiseren van evenementen. Ik en ook de meeste raadsleden denken dat ook de medische bedrijven daar baat bij hebben. Ook is het een kwestie van solidariteit dat ondernemers net buiten het winkelcentrum mee betalen.”

Dat je als winkelier buiten het centrum meebetaalt aan activiteiten in het centrum en daardoor juist mensen van jouw winkel worden weggelokt, is natuurlijk helemaal zuur.

De basis voor de belasting was aanvankelijk de hoeveelheid reclame aan de gevel. Sinds 2015 is echter de WOZ-waarde van een pand de grondslag geworden. Lekker gemakkelijk voor de gemeente, want die gegevens zitten toch al in de gemeentelijke computer, maar er is geen relatie tussen WOZ-waarde en een reclameboard aan de gevel. De vertegenwoordigers van Middenstandsvereniging Handel en Nijverheid (u weet wel, die club die het onderling zelden eens is en vaak ruziënd over straat rolt) die met de gemeente hebben onderhandelt, vonden het wel een goed plan. En wie waren die onderhandelaars? Dat waren Richard Hensens (verkoopt o.a. warme worsten en tompoucen bij de Hema) en Cor Boerma (pandjesverhuurder en autouitdeuker). Beide mannen hebben zich bij eerdere onderhandelingen over zogenaamd gratis parkeren door de gemeente al eens een oor laten aannaaien.


Tot slot

Alle bovenstaande fouten hadden op simpele wijze kunnen worden voorkomen, namelijk door te luisteren naar de burgers en vooral iets te doen met hun suggesties. Dat is toch niet zo moeilijk. Het voorkomt in ieder geval dat dit soort artikelen wordt geschreven en mevrouw Van den Aker de geschiedenis ingaat als een niet luisterende, klungelende wethouder.

Ik hoop dat het persoonlijk goed met u gaat, maar ben heel blij dat u als wethouder ophoepelt.