Houdoe wethouder Van den Aker
Tot verrassing van vriend en vijand stopt wethouder mevrouw Van den Aker op 1 augustus 2017 als wethouder. Officieel had zij nog tot de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 aan moeten aanblijven, maar wegens persoonlijke redenen gooit ze de handdoek in de ring.
Voor BOB een goede reden om eens kritisch naar een aantal door haar gerealiseerde zaken te kijken. Dat gebeurt in een niet helemaal willekeurige volgorde.
Achtergrond
De wethouder woont sinds 1997 in het Oldambt (Finsterwolde). Zij is van oorsprong een Brabantse biggenboerin (klinkt misschien wat onaardig, maar is een mooie alliteratie). Met haar echtgenoot en zoon bestiert zij een varkensmesterij in Oostwold. Voor een efficiënte bedrijfsvoering moet een boerenerf een werkterrein zijn zonder hinderlijke obstakels als bomen en struiken. Kortom een vlak, open terrein. Daar is op zich niks mis mee.
Marktplein
Marktplein Winschoten
Helaas meent zij die opzet ook te moeten toepassen op de inrichting van Winschoten, waardoor regelmatige nieuwe kale, steense gebieden ontstaan.
Juist groen geeft sfeer, maar dat wordt nou net weggehaald. Denk maar eens aan de laatste herbestrating van het marktplein in 2009. De boompjes die bij de vorige reconstructie in 1990 waren geplant en nu een mooie omvang hadden gekregen, werden weggehaald. Dat is overigens uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van Van den Akers voorganger wethouder Harry Jansema (VVD). Ondanks de ruim 2 miljoen euro kostende herinrichting is het nog steeds een zielloos plein. Volgens de gemeenteraad moest het marktplein de huiskamer van Winschoten worden! Maar daar is niets van terechtgekomen. Het is een gemiste kans van mevrouw Van den Aker dat zij in haar 7 jaar wethouderschap dat niet heeft opgepakt. Die malle goten, die er voor zorgen dat het slecht fietsen en lopen is op het plein, beginnen massaal omhoog te komen, wat tot gevaarlijke situaties leidt. En waar is nou toch dat groen gebleven? Leuk dat er bankjes naast de kerk staan, maar als de zon fel schijnt, ga je daar echt niet zitten. Hoe het ook kan, laat de foto hieronder zien.
Zwolle – Grote kerk plein (foto Google streetview)
Waarom wordt bijvoorbeeld op de plek van het afgebrande pand van “koekje Bouman” geen terras aangelegd? Het is de enige plek op het plein waar je de hele dag zon hebt. Plant er een grote boom en maak een hoekje met wat speeltoestellen voor kinderen.
Camperplek in Blauwestad
Op plek waar voorheen de Rode Rups (infocentrum) stond in de Blauwestad, is nu een camperplaats gecreëerd. Ook hier weer hetzelfde verhaal. Een grote parkeerplaats zonder enige groen of bomen.
Camperplek Blauwestad
Waarom overigens wel campers, maar geen tenten?
Het bizarre is nog wel, dat deze camperstaplaatsen met gemeenschapsgeld zijn aangelegd, waarmee de gemeente vervolgens een aantal jaren particuliere campings zat te beconcurreren.
Alhoewel het met die concurrentie ook wel weer meeviel. Het aanleggen heeft namelijk veel geld gekost en aangezien de gemeente wettelijk een kostendekkend tarief moet hanteren, kostte een overnachting tot voor kort 20 euro. Bij de jachthaven in Midwolda kost een overnachting op een particulier terrein maar de helft.
Inmiddels is de camperplaatst overgenomen door het Midwolmer bedrijf wat ook al actief is in de plaatselijke jachthaven en zijn de tarieven gehalveerd. Mijn punt is dat hier veel belastinggeld weggegooid is. De aanleg van 10 camperplaatsen kostte bijna € 24.000,-. Het is geen gemeentelijke taak om camperplaatsen aan te leggen en die vervolgens weer te verhuren aan een ondernemer.
Publiq
Publiq was de in 2002 geprivatiseerde buitendienst (o.a. groenbeheer en afval) van de gemeente Winschoten. Achteraf was dat privatiseren blijkbaar toch niet zo’n goed idee, want 10 jaar later werd Publiq opgeheven en de medewerkers weer ondergebracht bij (nu) de gemeente Oldambt. Hoe zat dat ook alweer?
In 2002 vonden CDA, PvdA en VVD van de gemeente Winschoten het een goed idee om de afdeling groen onder te brengen in een aparte, geprivatiseerde organisatie. Met name wethouder Janine Plugge-Roelfsema (PvdA) maakte zich daar nogal sterk voor. De nieuwe organisatie werd Publiq genoemd en ondergebracht bij Essent. In 2006 verkocht Essent Publiq al weer en wel aan Synergon. Na fraude en forse verliezen wilde Synergon wel van Publiq af. Het resultaat is bekend. De Oldambtster belastingbetalers mochten voor de miljoenen verliezen opdraaien.
Wat heeft mevrouw Van der Aker hier mee te maken? De privatisering en verliezen hebben zich immers voor haar aantreden als wethouder afgespeeld. Daarover kan haar niks verweten worden. Waar het echter misgaat, is het afhandelen van de verliezen en het geven van openheid van zaken.
Het opheffen van Publiq en onder brengen bij de gemeente heeft de Oldambtster inwoners minstens 2,2 miljoen euro gekost (bron: jaarrekening gemeente Oldambt 2011).
Buitenkant Raadszaal Renselkade Winschoten
De gemeenteraad heeft in 2012 in een besloten vergadering uitleg gekregen van de wethouder. (De democratie stond zogezegd even stil.) Van den Aker had er geen behoefte aan om in het openbaar uit te leggen hoe Publiq destijds functioneerde. Ook was er volgens haar sprake van een geheimhoudingsplicht. Huh, de gemeente geeft zomaar 2,2 miljoen euro weg, maar de burger mag niet weten waarom. Hoezo geheimhoudingsplicht? Naar wie toe? En wie heeft die afspraken gemaakt? En waarom? Wie wordt hier beschermd? In plaats van door te pakken, liet ook hier de gemeenteraad zich weer eens met een kluitje het riet in sturen. Zou een prima onderwerp zijn voor een WOB-procedure.
Oldambtplein 1 – rotonde
De fouten die bij winkelcentrum ’t Rond zijn gemaakt voor wat betreft de aankleding van de omgeving (o.a. Israëlplein), namelijk het bijna volledig ontbreken van groen zijn in nog ernstiger mate terug te vinden rond het Oldambtplein.
Winschoten Oldambtplein
Het hele gebied is voornamelijk rood/roestbruin. Dat geldt niet alleen voor de muren van de Klinker, maar ook voor de bestrating, banken en plantenbakken. Wat vooral opvalt, is het bijna volledig ontbreken van groen als struiken en bomen. Voor de reconstructie was het plein aan de winkelkant omzoomd door grote bomen. Helaas zijn die allemaal verdwenen. Een gemiddeld industrieterrein is een stuk kleurrijker.
Winschoten Oldambtplein
Qua verkeersveiligheid is het drama. Door de onduidelijke routering is het plein het onveiligste terrein van Winschoten geworden. In ambtelijk jargon heet het een shared space, maar eigenlijk is dat een synoniem voor verkeerswetteloosheid. Degene die het hardst rijdt, heeft voorrang. Of het nou om de oversteekplaats voor voetgangers gaat of de wandelzone rond het plein, wie het brutaalst is, is de winnaar. Wie bedenkt het trouwens om lantaarnpalen midden op het “fietspad” te plaatsen [zie foto hierboven]? En banken die tegen datzelfde fietsgebied aanliggen? Waarom zou je op een bank gaan zitten, waar fietsers op een halve meter afstand voorbij scheuren? Mensen met lange benen die het aandurven op een bank te gaan zitten, moeten erg voorzichtig zijn. Een fietser rijdt er zo tegenaan. Hoge banken tussen oversteekplaats voetgangers plaatsen is vragen om problemen. Waarom zijn daar eigenlijk banken neergezet? Niemand gaat toch op een bankje zitten tussen 2 drukke wegen in.
Ook de parkeerplaats achter de Klinker is verboden voor groen. Kijk de kunst eens af in andere plaatsen. Ja, groenonderhoud kost geld. Maar kies je voor een leefbare stad of een steenwoestijn.
Oldambtplein 2 – fontein
Oorspronkelijk zou er helemaal geen nieuwe fontein komen, maar na talloze protesten is er dan toch een grote steen met blauw lampje neergezet waar water uitloopt. Kostte slechts € 267.500,-. We mogen het overigens geen fontein noemen, maar een waterwerk. Vergelijk dat eens met de originele fontein ! (Kon overigens geen foto vinden waar die wel volop staat te spuiten.)
Winschoten fontein Oldambtplein (vroeger)
Maar of het nu om de verkeersveiligheid gaat of de inrichting van het plein, volgens mevrouw Van den Aker is er niks aan de hand en ziet het er allemaal prachtig uit.
Karaf
De gemeenten Winschoten en Scheemda hadden beide een onderscheiding voor een burger of organisatie die zich verdienstelijk had gemaakt voor de gemeenschap. De Johan Poppenprijs was een particulier initiatief (Radio Winschoten), terwijl de Scheemder prijs door de gemeente werd georganiseerd.
Met de komst van de gemeente Oldambt zijn beide prijzen helaas verdwenen. Om dat gemis op te vangen, bestaat sinds enkele jaren de Oldambtster karaf. Een prijs die uit de koker van mevrouw Van den Aker komt. De prijs is net zo kleurloos als de naam.[foto karaf]
Karaf ter illustratie (leuker dan de echte Karaf)
De onderscheiding zou de Oldambtsters moeten verbinden. Dat is lachwekkende onzin, zoals die alleen door politici kan worden bedacht. De gemeente Oldambt is uitsluitend een bestuursvorm, een bestuurlijke entiteit zoals dat zo mooi heet, ontstaan uit een samenvoeging van plaatsen/gemeenten waar wel een gemeenschapsband is. Die saamhorigheid is in de loop der eeuwen ontstaan. Maar de plaatsen waar de gemeente Oldambt uit bestaat, hebben onderling weinig gemeen. Een Winschoter heeft niks met een Scheemder. Een Scheemder niks met een Beerster. En een Oostwolmer niets met een Finsterwolmer. Het zijn op zich staande gemeenschappen. Daar voelen mensen zich bij betrokken. Daar wil je ook iets voor doen, zoals je dat bijvoorbeeld doet voor vrienden of voor de sportclub waar je lid van bent. Daar voel je je mee verbonden. Niet bij een gemeentelijke samenvoeging waar geen burger om gevraagd heeft. Kunnen de eerder genoemde prijzen niet weer terugkomen? Die zijn herkenbaar en spreken veel mensen aan.
Reclamebelasting
De gemeente Oldambt heft sinds 2006 een belasting op gevelreclame van winkels. De opbrengst was bedoeld om allerlei activiteiten te organiseren waarmee publiek naar het stadscentrum zou moeten worden gelokt. Vreemd genoeg geldt die belasting alleen voor winkels in Winschoten en niet in andere kernen van de gemeente. 
De belasting werd in eerste instantie alleen geheven op winkels in het centrum, maar in 2015 is het gebied uitgebreid tot een ruime schil er omheen. De reden was een zeer slimme, maar ook gemene zet van de gemeente. Om gratis parkeren in te kunnen voeren, vond de gemeente dat zij voor het verlies aan inkomsten moest worden gecompenseerd door de middenstand. De inkomsten uit parkeren liepen echter al een aantal jaren enorm terug. Door nu voor een aantal jaren een vast bedrag van de middenstand “af te troggelen” (150.000 euro), heeft de gemeente een constante inkomstenbron. Dat extra bedrag zit verrekend in de reclamebelasting. Dat geld is overigens weer bedoeld voor het aflossen van de Klinkerhypotheek. [Een uitgebreid artikel over dat onderwerp staat hier: gratis parkeren: gemeente naait ondernemers oor aan.]
Maar niet alleen winkeliers, maar ook medici als dokters, tandartsen en apotheken krijgen nu een aanslag in de bus. Dat een naamsbordje bij een tandarts geen reclamebord is, maar handig voor (onbekende) bezoekers/patiënten schijnt niet helemaal tot Van den Aker (en de meerderheid van de gemeenteraad, CDA, PvdA, PvhN en SP) door te dringen. Het leidde er toe dat de medici massaal de bordjes van hun gevel verwijderden. Ook droeg het bij aan het verdwijnen van een aantal kleine winkels, zoals de kruidenzaak in Engelstilstraat en hobbyzaak Carpe Diem in de Bosstraat (aanslag 414 euro).
Zelfs een noodkreet van garagebedrijf Miedema, al 50 jaar gevestigd aan de Hofstraat, gericht aan de gemeenteraad hielp niet.
De wethouder zei daarover het volgende: “De reclamebelasting wordt deels gebruikt voor de aanpak en verfraaiing van de binnenstad en deels voor het organiseren van evenementen. Ik en ook de meeste raadsleden denken dat ook de medische bedrijven daar baat bij hebben. Ook is het een kwestie van solidariteit dat ondernemers net buiten het winkelcentrum mee betalen.”
Dat je als winkelier buiten het centrum meebetaalt aan activiteiten in het centrum en daardoor juist mensen van jouw winkel worden weggelokt, is natuurlijk helemaal zuur.
De basis voor de belasting was aanvankelijk de hoeveelheid reclame aan de gevel. Sinds 2015 is echter de WOZ-waarde van een pand de grondslag geworden. Lekker gemakkelijk voor de gemeente, want die gegevens zitten toch al in de gemeentelijke computer, maar er is geen relatie tussen WOZ-waarde en een reclameboard aan de gevel. De vertegenwoordigers van Middenstandsvereniging Handel en Nijverheid (u weet wel, die club die het onderling zelden eens is en vaak ruziënd over straat rolt) die met de gemeente hebben onderhandelt, vonden het wel een goed plan. En wie waren die onderhandelaars? Dat waren Richard Hensens (verkoopt o.a. warme worsten en tompoucen bij de Hema) en Cor Boerma (pandjesverhuurder en autouitdeuker). Beide mannen hebben zich bij eerdere onderhandelingen over zogenaamd gratis parkeren door de gemeente al eens een oor laten aannaaien.
Tot slot
Alle bovenstaande fouten hadden op simpele wijze kunnen worden voorkomen, namelijk door te luisteren naar de burgers en vooral iets te doen met hun suggesties. Dat is toch niet zo moeilijk. Het voorkomt in ieder geval dat dit soort artikelen wordt geschreven en mevrouw Van den Aker de geschiedenis ingaat als een niet luisterende, klungelende wethouder.
Ik hoop dat het persoonlijk goed met u gaat, maar ben heel blij dat u als wethouder ophoepelt.