Gemeentehuis – sloop en nieuwbouw – gegoochel met cijfers
Tijdlijn
Voor het terrein Hema-Bibliotheek-supermarkt de Boer zijn in het verleden diverse plannen geweest. Met name de eigenaar van het geheel, Gerhard Mestemaker, zat vol plannen. Hier een overzicht.
jan 2004 – Mestemaker wil 16 appartementen+winkels bouwen
nov 2005 – Mestemaker koopt Kijkshop
jun 2007 – Plan 16 appartementen+winkels bouwen teruggetrokken.
jan 2012 – Plan nieuw stadhuis, winkels, parkeerplsen, appart.menten
nov 2016 – Gemeente koopt alle bovenstaande panden/kavels van Mestemaker
okt 2018 – Supermarkt De Boer gesloopt
jun 2019 – Bibliotheek gesloopt
Oktober 2019 – voormalige supermarkt De Boer gesloopt
Inleiding
Het zal u niet ontgaan zijn, dat de gemeente Oldambt op rigoureuze wijze bezig is het terrein naast en achter de Hema ingrijpend te veranderen. In ambtelijke taal heet dat “herinrichten”. Inmiddels zijn de oude supermarkt De Boer en de bibliotheek gesloopt. De naam van het project is Poort van Winschoten. Waarom voor die naam gekozen is, heb ik nergens kunnen achterhalen. Een eerdere werknaam, Dommeringplaats, is heel wat toepasselijker, omdat op de Hema-plek het fameuze hotel Dommering heeft gestaan.
De gemeentelijke plannen voor het gebied zijn in een paar jaar tijd flink veranderd. De basis is echter nog steeds de uitbreiding van het gemeentehuis. De gemeenteraad wil namelijk graag alle ambtenaren in 1 gebouw hebben.
De eigenaar van alle panden (behalve de Hema) en parkeerterrein was projectontwikkelaar Gerhard Mestemaker uit Emmen. Hij heeft o.a. het kantoor van de ABN+appartementen aan de Schönfeldsingel gebouwd. Voor het gebied naast en rond de Hema heeft hij in het verleden meerdere ambitieuze plannen ontwikkeld. De medewerking van de gemeente aan die plannen was niet altijd optimaal. Het meest ambitieuze plan dateert uit 2012.
Vlak voor de herindeling dacht hij met het toenmalige bestuur van de gemeente Winschoten zaken te kunnen doen. Er lag een plan voor de bouw van 5000m2 winkelruimte, driehonderd parkeerplaatsen, deels onder de grond en zestig appartementen. En jawel, een nieuw stadhuis. Mestemaker wilde de ambitieuze plannen, kosten 52 miljoen euro, met bouwbedrijf Rottinghuis en vastgoedbedrijf Vastgoud uit de stad Groningen ontwikkelen. Naar verluidt zag het nieuwe bestuur van de gemeente Oldambt er niets in. [Dagblad 10-01-2012]
Waarom iedereen in 1 gemeentehuis?
In 2010 zijn de gemeenten Winschoten, Scheemda en Reiderland in het kader van een herindeling samengevoegd. Die samenvoeging heeft vreemd genoeg niet geleid tot minder ambtenaren (schrappen van dubbele functies). Uiteraard paste al dat gemeentelijk personeel niet in 1 gebouw (Winschoter gemeentehuis). Daarom werken zij in verschillenden gebouwen verspreid over de gemeente. Te weten het Winschoter gemeentehuis, aan de Garst en het voormalig gemeentehuis in Scheemda. Dat kan soms wat onhandig zijn, maar moderne communicatietechnieken kunnen veel problemen oplossen.
Het college en de gemeenteraad houden echter vast aan 1 groot gemeentekantoor voor alle ambtenaren.
Het 1e plan (2017)
In een paar jaar tijd heeft de gemeente 2 verschillende plannen voor het gebied bedacht. De gemeenteraad ging in december 2017 zelfs al akkoord met het 1e plan.
Wat hield dat plan in?
Allereerst de sloop van de oude supermarkt De Boer en bibliotheek. (Inmiddels uitgevoerd.) Op die plek zullen 6 vrijstaande woningen worden gebouwd met een weg er voor langs. Het belangrijkste onderdeel was echter de uitbreiding van het gemeentehuis. In die versie werd het gemeentehuis uitgebreid door naast de Hema een nieuw gebouw neer te zetten. Ook werd de 1e verdieping van de Hema bij de nieuwbouw betrokken. In ruil daarvoor krijgt de Hema de Kijkshop er bij waardoor alle winkelactiviteiten op de begane grond kunnen worden geconcentreerd. De gemeentelijke nieuwbouw zou via een luchtbrug verbonden worden met het bestaande gemeentehuis [zie eerder BOB-artikel].
Het 2e plan (2019)
Het nieuwste plan ziet er heel anders uit. [Zelf lezen kan hier.] De 6 nieuw te bouwen vrijstaande woningen zijn gebleven en het gemeentehuis wordt ook uitgebreid, maar het grootste verschil is dat het huidige gemeentehuis (de jaren 80 en 90 nieuwbouw) wordt afgebroken. Alleen het historische deel aan de Langestraat met de burgemeester- en wethouderskantoren blijft staan. Onderstaande tekening (oranje) laat zien hoe de bebouwing gaat lopen. Er ontstaat een U-vormig gebouw met in het midden een pleintje. De Johan Modastraat richting Langestraat is alleen nog toegankelijk voor wandelaars (en fietsers neem ik aan). In principe loopt de Modastraat straks achter het nieuwe gemeentehuis en voor de 6 nieuwe woningen langs.
Als alle ambtenaren in 1 gebouw komen te werken en daar ook de raadszaal een plekje krijgt, kunnen de overbodig geworden gebouwen worden verkocht. Dat en het lagere energieverbruik zou volgens het college zoveel geld besparen, dat nieuwbouw prima uit kan.
Ter onderbouwing van haar gelijk heeft het college onderzoek laten doen naar de invloed van nog te verkrijgen energielabels op de exploitatiekosten voor vijf gebouwen. Het gaat om:
- Garst 1 Winschoten
- Garst 7 Winschoten
- Raadszaal Havenkade-West Winschoten
- Gemeentehuis Winschoten
- Gemeentehuis Scheemda
In dit artikel beperk ik mij tot het gemeentehuis aan de Modastraat, omdat die in de plannen zou moeten worden afgebroken. De reden voor afbraak en herbouw is wel erg kort door de bocht en op dubieuze wijze onderbouwd.
De kernwoorden zijn energielabels en energieneutraal. De landelijke overheid heeft bedacht dat in 2023 kantoorgebouwen energielabel C moeten hebben en in 2030 zelfs label A. [hier wetstekst]
De door de gemeente ingehuurde deskundigen geven aan dat dat met bouwkundige aanpassingen prima is te doen. Het energieneutraal maken is wat lastiger en kost een hoop geld, maar is zeker niet duurder dan nieuwbouw. En hier gaat het mis. De gemeente geeft namelijk een eigen draai aan die uitkomsten.
Sturing 1 (door ambtenaren – rookgordijn)
In het raadsvoorstel naar de gemeenteraad toe wat door het ambtelijk apparaat is geschreven, creëren deze een rookgordijn door terminologie rond energielabels, het begrip energieneutraal en achterstallig onderhoud op 1 hoop te gooien qua kosten. Dat maakt het raadsvoorstel niet bepaald helder. Eigenlijk wordt hier misbruik gemaakt van de mogelijk ontbrekende kennis van raadsleden op dit terrein. (Waar zij zich overigens niet voor hoeven te schamen.)
Het gemeentehuis huis heeft nu al label C. Daar hoef je dus niks voor te doen. Ook naar A is niet ingewikkeld. Het door de gemeente ingehuurde Groninger adviesbedrijf Syplon zegt daarover in haar rapport [link] het volgende (pagina 14):
“Het huidige label is reeds C. Om naar label A te gaan zou beter geïsoleerde dakbedekking nodig zijn en zal er extra geïnvesteerd moeten worden in zonnepanelen.”
Maar het college en de ambtenaren willen meer. Zij willen een energieneutraal gebouw. Betekent dat het gebouw net zoveel energie opwekt met bijvoorbeeld zonnepanelen als dat het gebruikt. Dat is voor een kantoor best wel lastig. Want je hebt niet alleen te maken met verwarming, maar ook met apparaten als PC’s die samen een hoop energie verbruiken.
Volgens de door de gemeente ingehuurde adviseurs, waaronder Syplon, ontstaat er dan een probleem.
Nogmaals Syplon (pagina 14):
“Het monumentale gedeelte is zeer lastig energieneutraal te krijgen. Voor de overige bouwdelen is het van belang om de warmtevraag sterk terug te dringen. Hiervoor moeten de gevels en beglazing extra geïsoleerd worden. Dit zijn forse investeringen en bedragen circa 50% van de nieuwbouwwaarde. Het dak leent zich goed voor zonnepanelen maar de ruimte is onvoldoende om zelfvoorzienend te zijn. Zeker als er ook extra installaties op het dak gezet worden voor de ventilatie.”
En de eindconclusie van Syplon op pagina 18:
“Voor Johan Modastraat 6 en Havenkade-West 1 is het vrijwel onhaalbaar om energieneutraal te worden.”
Nog even voor alle duidelijkheid. Wettelijk is label A voldoende. Daarvoor hoeft alleen het dak extra geïsoleerd te worden en zonnepanelen geplaatst. De kosten van deze beperkte aanpassingen staan in de gemeentelijke documenten nergens vermeld. Dat zal t.o.v. nieuwbouw een schijntje zijn. Er is geen enkele verstandige reden te bedenken waarom je miljoenen extra zou willen uitgeven om energieneutraal te willen zijn.
In mijn ogen heeft energieneutraal, dus zelf al je energie opwekken, niks met energiezuinigheid te maken. Het geeft alleen aan waar je de energie vandaan haalt. Die kun je zelf opwekken (kost ook geld) of inkopen. Hier geven echter de ambtenaren/college hun eigen draai aan die conclusies.
Sturing 2 (door ambtenaren – misleiding)
Zoals sommige adviseurs niet onafhankelijk zijn, geldt dat ook voor het ambtelijk apparaat dat een voorstel moet schrijven voor de raad over een nieuw gemeentehuis waarin ze (de ambtenaren) zelf werken. Het eindresultaat laat zich raden.
Dat blijkt niet alleen uit bovenstaand verhaal, maar ook op pagina 9 van het raadsvoorstel waarin o.a. de besparing op energie van de gesloopte bibliotheek als exploitatievoordeel van het gemeentehuis wordt gepresenteerd! Het verband tussen energieverbruik van de gesloopte bibliotheek en gemeentehuis ontgaat mij volledig.
Op pagina 7 staat in het raadsvoorstel het volgende:
“Ook zijn nog extra investeringen nodig in verband met de invoering van het voor kantoorgebouwen wettelijk verplichte energielabel C per 1 januari 2023 en energielabel A per 2030. De kosten voor energieabel C worden door bureau Syplon geschat op ruim € 100.000 extra te begroten kosten per jaar voor de komende 10 jaar (bovenop de hiervoor aangegeven kosten van circa € 600.000 per jaar voor onderhoud).”
Dat is merkwaardig. Syplon zegt juist in haar rapport op pagina 14 dat het gemeentehuis al label C heeft. Dan zijn extra investeringen dus niet nodig. De ambtenaren halen hier algemeen onderhoud en label C kosten door elkaar.
Een ander punt van misleiding staat in het raadsvoorstel op pagina 10 onder “Consequenties”.
Op 16 nov 2016 heeft de gemeente supermarkt De Boer, Kijkshop en bijbehorend parkeerterrein aangekocht voor 1,8 miljoen. De provincie heeft daarvoor en voor de Liefkenshoek (Vissersdijk) 1,5 miljoen subsidie toegezegd. En wat hebben de gemeentelijke ambtenaren daarvan gemaakt?
“Als de gemeenteraad niet akkoord zou gaan met het ambtelijk voorstel tot nieuwbouw gemeentehuis, kan dat o.a. als consequentie hebben dat die toegezegde 1,5 miljoen komt te vervallen.”
Dat is niet alleen flauw, maar een ronduit misleidend dreigement. Toen die subsidie werd toegekend, was er nog helemaal geen sprake van sloop gemeentehuis. De verplichting van label A voor kantoren in 2030 bestond nog niet eens. Zelfs plan 1 was nog maar amper bekend. Het geld was dan ook toegekend voor het volgende:
In het kader van dit toekomstig vervolg heeft de provincie voor de doorontwikkeling van twee projecten op deze as in totaal € 1.500.000,– subsidie verleend. Dit betrof de aankoop van de zogenoemde Mestemakerlocatie in de Poort van Winschoten en een aankoop voor de afronding van de Liefkenshoek (Vissersdijk).
Bron: Raadsbesluit – Poort van Winschoten – Raad 2017-12-18 + handtek – pagina 1 [link naar document]
Sturing 3 (via externe adviseurs)
Naast het al eerder genoemde Syplon is een ander ingehuurde adviseur het Alkmaarse bedrijf Stichting Maatschappelijk Vastgoed (SMV).
De naam suggereert iets ideëels, maar het blijven vastgoedcowboys. Zij zetten gebouwen neer voor hun opdrachtgevers en die huren het vervolgens terug. Die opdrachtgevers zijn overheid en semi-overheidsinstellingen. Dat betekent voor SMV maximale zekerheid, want men wil natuurlijk wel graag de geïnvesteerde centjes terugverdienen.
In dit geval zou SMV mogelijk een nieuw gemeentehuis bouwen wat vervolgens door de gemeente gehuurd wordt. Uiteraard heeft SMV onderzoek gedaan naar de staat van het huidige gemeentehuis en daaruit concludeerde de gemeente (pagina 5 raadsvoorstel) het volgende:
“Ook wordt in het onderzoek van SMV geconstateerd dat nieuwbouw veruit te verkiezen is boven handhaving van de bestaande bouw. De bestaande Kalfsbeekvleugel en de tussenvleugel van het gebouw aan de Johan Modastraat zijn dusdanig gedateerd, dat er eigenlijk niet veel mee te beginnen valt.”
Goh, hoe is het mogelijk. Wij van WC-eend adviseren WC-eend.
Vervolgens gaat de ambtenaren/college aan de haal met die conclusie. Raadsvoorstel pagina 5.
“De uitkomsten (van SMV-onderzoek) hebben ertoe geleid dat wij nu uitgaan van sloop van de twee kantoorgebouwen aan de Johan Modastraat (met uiteraard handhaving van het monument met toren aan de Langestraat) en het realiseren van nieuwe aaneengesloten huisvesting ter grootte van 6.120 m2 (waarvan 1.170 m2 boven de HEMA).”
Kosten sloop en nieuwbouw + exploitatiekosten
Om de kosten van sloop/nieuwbouw gemeentehuis en aanpassingen aan het Hema-gebouw te financieren, sluit de gemeente een lening af van ca 25 miljoen euro. Gezien de enorme kostenstijgingen in de bouw, zullen daar de komende jaren nog wel wat miljoenen bijkomen.
Volgens wethouder financiën Kees Swagerman (SP) is het geld geen probleem. De gemeente leent dat bedrag en schrijft het over 40 jaar af. Dan kan makkelijk volgens hem, want de besparing op onderhoud en energie is zo groot, dat de nieuwbouw zichzelf terugverdient.
Een van de redenen voor nieuwbouw is dat alhoewel de staat van onderhoud redelijk goed is (Syplon pagina 18), het gebouw zo langzamerhand wel toe is aan groot onderhoud. Dat is jarenlang niet gebeurd. Je kunt dat wel vooruit schuiven, (wat de huidige wethouder financiën ook al 5 jaar doet), maar de kosten worden alleen maar hoger. In het raadsvoorstel staat dat de gemeente daar geen jaarlijks bedrag voor heeft gereserveerd. Dat is vreemd, want in de gemeentelijk jaarverslagen staat voor gebouwen ieder jaar een bedrag gereserveerd. Bijvoorbeeld 2016 – 2,6 miljoen (pagina 60) en 2017 – 1,9 miljoen (pagina 84).
Nu er mogelijk nieuw gebouwd gaat worden, wordt ineens wel een jaarlijks bedrag gereserveerd, omdat er sprake is van annuïtair afschrijven. Het verband tussen annuïtair afschrijven en onderhoud ontgaat mij even.
Dat de woorden van wethouder Swagerman niet kloppen, blijkt uit onderstaande tabellen met een overzicht van oude en nieuwe kosten opgesteld door zijn eigen ambtenaren. Ondanks het afstoten van allerlei gebouwen (raadszaal Winschoten Havenkade-West, Gemeentehuis Scheemda) stijgen de jaarlijkse exploitatiekosten toch nog en wel met 120.000 euro per jaar. Maar eigenlijk veel meer.
| Jaarlijkse kosten nieuw gemeentehuis | |
|---|---|
| Kapitaallasten gebouwen en terreinen | € 721.223 |
| Kapitaallasten inrichting en afwerking gebouwen | € 112.417 |
| Jaarlijkse beheers en onderhoudslasten | € 250.000 |
| Jaarlijkse reservering groot onderhoud | € 93.000 |
| ----------------- | |
| Totale jaarlijkse kosten nieuw gemeentehuis (A) | € 1.176.640 |
| Jaarlijkse kosten oude gemeentehuis+extra lokaties | |
|---|---|
| Kapitaallasten Scheemda, Winschoten en raadszaal | € 426.000 |
| Schoonmaakkosten Scheemda en Winschoten | € 120.000 |
| Onderhoud en energie Scheemda, bibliotheek, Winschoten en raadszaal | € 304.000 |
| Reis- en vergaderkosten tussen de lokaties | € 50.000 |
| ----------------- | |
| Totaal oude lasten (B) | € 900.000 |
Het resultaat van beide tabellen ziet er als volgt uit.
| Resultaat vergelijking kosten oude en nieuwe situatie | |
|---|---|
| Bruto tekort jaarlijkse lasten (A-B) | € 276.640 |
| Stelpost herhuisvesten personeel (besparing na alles op 1 lokatie) | € 155.876 |
| ----------------- | |
| Jaarlijks tekort t.o.v. oude situatie | € 120.764 |
Ik heb zo mijn twijfels over de geloofwaardigheid van deze posten.
Dat bij de vrijval (besparing) op onderhoud en energie ook de gesloopte bibliotheek meetelt, is wel opmerkelijk. Dat verhoogt lekker het bedrag, maar hoort hier toch echt niet thuis.
Die 50.000 euro aan reis- en vergaderkosten lijken mij wel erg veel. Gaat men met de taxi? Wordt er vergaderd in een horecazaak?
De “stelpost herhuisvesten personeel € 155.876 ” is wel heel bijzonder. Deze besparing zit toch al verwerkt in de nieuwe huisvesting en het vervallen van reis- en vergaderkosten? Dat kan toch niet elk jaar weer terugkomen? Voor een stelpost is het sowieso een wel heel bijzonder bedrag. Bijvoorbeeld een afgerond bedrag als € 150.000 is oké, maar hier heeft iemand vermoedelijk een leuk bedrag verzonnen om het er zogenaamd serieus uit te laten zien.
Deze “besparing” lijkt vooral opgevoerd te zijn met als doel de jaarlijkse exploitatielasten van € 276.640 te verlagen naar € 120.764. Dat lijkt dan een bedrag waarvan gezegd kan worden “ach, die extra kosten vallen nog mee”.
Aangezien deze tabellen echter de basis vormen van de exploitatie zou ik hier als raadslid een uitgebreide specificatie van willen hebben + toelichting.
Ik mis eigenlijk nog een belangrijke kostenpost. Als het huidige gemeentehuis gesloopt wordt, waar worden dan in die tussentijd de ambtenaren ondergebracht en wat kost dat?
Wie betaalt de kosten verbouw Hema?
In het eerste plan kwamen er kantoorplekken op de 1e verdieping van de Hema. Dat is veranderd. De raadszaal komt nu op de 1e verdieping, omdat aan een dergelijke ruimte minder strenge eisen worden gesteld (bijvoorbeeld ramen) dan aan een kantoorruimte.
Maar die 1e verdieping is groot. Wat je daar ook realiseert, er zullen onder andere extra ramen in moeten. Betekent dat de huidige beeldbepalende beplating aan de buitenkant verwijderd moet worden. Mooi nieuwe buitenkant pand dus, maar wie gaat dat betalen?
Wordt de Hema straks verbouwd op kosten van de Oldambtster belastingbetaler? De huidige eigenaar heeft al tientallen jaren niets aan het pand gedaan. Sinds 2004 is hij officieel eigenaar (daarvoor huurde hij het van z’n tante), maar dat heeft qua onderhoud niet geholpen.
Waarom het complete plan fout is
De argumenten waarmee het college probeert de gemeenteraad te overtuigen hoe geweldig of het plan wel niet is, zijn niet erg sterk.
Naast de zogenaamde besparing op exploitatiekosten, die niet kloppen, zoals hierboven uitgebreid besproken, plaats ik hieronder nog wat kanttekeningen bij andere argumenten.
1- In het raadsvoorstel wordt ook gesproken over plannen voor de Vissersdijk (Liefkenshoek). Wat dat met de uitbreiding van het gemeentehuis te maken heeft, ontgaat mij volledig. Zelfs Phaff en de Schippersbeurs worden aangehaald. Die hebben helemaal niks te maken met het Hema-gebied, omdat de afstand domweg te groot is. In dat gebied parkeerruimte creëren voor het centrum is kolder.
2- Extra werkplekken op die plek betekent dat, A – parkeerplaatsen voor winkelend publiek verdwijnen, B – de auto’s van ambtenaren daar nu komen te staan en parkeerplaatsen voor winkelend publiek blokkeren (mensen die geld in het laatje brengen). Nu wordt dus duidelijk waarom binnen de gemeente gesproken wordt over parkeren bij de Harbour Jazz Club. Dat is helemaal van de zotte. Ambtenaren houden parkeerplaatsen bezet van winkelend publiek. Dat publiek moet de auto vervolgens een 0,5km verderop parkeren. Dat is werkelijk bizar.
Weliswaar wordt een deel van het gemeentehuis dat wordt afgebroken parkeerterrein, maar dat zal hard nodig zijn voor ambtenaren. Een groot deel woont buiten de gemeente. Zelfs de hoogste ambtenaren wonen elders. De gemeentesecretaris woont zelfs in Garmerwolde.
3- Er zou enkele duizenden m2 winkelruimte uit de markt worden gehaald. Dat is al jarenlang een obsessie van wethouder Broekhuizen. Winschoten kent nog steeds veel leegstand. Broekhuizen en co lijken maar niet het verschil te willen zien tussen belangrijke en onbelangrijke gebieden waardoor verkeerde m2 worden weggehaald. Zo als de voormalige C1000.
Het gebied rond de Hema is het hart van Winschoten. De kern van het winkelgebied. Daar is vrijwel geen leegstand. De Hema is bezig haar winkelformule te wijzigen waardoor alles gelijkvloers wordt. De vrij te komen bovendieping als raadszaal/kantoren inrichten heeft niks te maken met het uit de markt halen van overbodige m2 winkelruimte. Dat die ruimte mogelijk leeg zou komen te staan, omdat de Hema haar formule wijzigt, is alleen het probleem van de eigenaar. Niemand ziet de lege ruimte. De lege Kijkshop valt wel op, maar die wordt nu bij de Hema getrokken. De Boer stond al vele jaren leeg (incidenteel zat er wat), maar dat is weer ander verhaal.
4- Een ander fraai omschreven argument is het volgende (pagina 4):
“Met de realisatie van de Poort van Winschoten wordt een belangrijke investeringsimpuls gegeven aan de binnenstad (het “Hart”) van Winschoten, wat belangrijk is met het oog op het blijvend versterken van de binnenstad en het tegengaan van (dreigende) verpaupering en leegstand. “
Een kantoor midden in het stadshart voegt niks toe aan het winkelbestand of winkelen op zich. Na 16 uur, op vrijdagavond en zaterdags is het een dode gevel. De extra ambtenaren die straks in het gemeentekantoor komen te werken, bezetten ook nog eens parkeerplekken van winkelend publiek. Wat nu ook al gebeurt door personeel van winkels.
5- In het plan komt een gemeentebalie in de Langestraat. Dat is tamelijk onlogisch. Een balie is geen winkel. Parkeertechnisch niet handig als je met de fiets of auto komt. Ingang zit aan de verkeerde kant.
6- In het allereerste plan uit 2017 was geen sprake van een raadszaal in de uitbreiding van het gemeentehuis. De gemeenteraad wilde dat echter wel graag. Nu wordt het wel meegenomen. Waarschijnlijk om de gemeenteraad te paaien.
7- Afbreken omdat herbouw mogelijk goedkoper zou zijn en het toch al is afgeschreven, is kolder. Juist na afschrijving is een gebouw interessant.
Als we in Nederland alle gebouwen hadden afgebroken na hun technische afschrijvingsperiode, was er architectonisch wel heel weinig overgebleven om van te genieten.
8- Het herindelingspook waart nog steeds rond. Kans is niet ondenkbeeldig dat er over een aantal jaren weer een nieuwe herindeling komt. En dan ook weer een nieuw gemeentehuis, terwijl de hypotheek van het dan net gebouwde gemeentekantoor nog tientallen jaren doorloopt?
9 – Met de Hema zijn tot nog toe alleen maar mondelinge afspraken gemaakt. Gezien de onderhandelingen van de afgelopen jaren, vraag ik mij af wat die afspraken waard zijn. Die had je toch ook op papier kunnen zetten als concept.
Suggestie 1 (werkplekken 3e verdieping)
Volgens het raadsvoorstel van 18 dec 2017 (pagina 2) komen er door de nieuwbouw 100 werkplekken bij. De komende jaren gaan 60 ambtenaren met pensioen. Ja, die kun je niet zomaar tegen elkaar wegstrepen, maar uiteindelijk zullen er netto minder werkplekken nodig zijn. Er wordt uitgegaan van 250 werkplekken (voor 357 personeelsleden).
Gezien het aantal werkplekken en het aantal ambtenaren wat met pensioen gaat, wordt er wel heel veel geld uitgegeven voor nieuwbouw. Waarom niet een extra verdieping op het bestaande gemeentehuis gezet? Voorkomt allerlei gedrochten als een luchtbrug.
De raadszaal blijf aan de Havenkade zitten of de oude raadszaal wordt aangepast en opnieuw gebruikt. Uitleg hieronder.
Suggestie 2 (oude raadszaal opnieuw gebruiken)
Gebruik de oude raadszaal in het historische deel van het oude gemeentehuis opnieuw. Door de herindeling was de ruimte te klein geworden. Op zich was er wel ruimte voor de extra raadsleden, maar dan was er geen ruimte meer voor publiek en pers. Als de nieuwbouw toch wordt afgebroken, kan de raadszaal in het historische deel dan niet worden verlengd t.b.v. pers en publiek (nieuwe 3e verdieping)?
Standpunten coalitiepartners PvhN en VVD
In 2017 was Erich Wünker als VVD gemeenteraadslid tegen het 1e plan. Hij stemde in de raadsvergadering van 18 december 2017 niet alleen tegen, maar motiveerde dat met een toelichting. [Tekst hieronder, audio hier ]
Ja, ik blijf het jammer vinden dat we in het duurste stukje kernwinkelgebied kantoren gaan bouwen. Ook al is het dan op de eerste verdieping en komt er een HEMA op de onderste laag. Vaak zie je dan om 4 uur half 5 de kantoren leeg zijn en dat het hem gewoon een donkere muur wordt. Als daar prachtige mooie woningen zouden zijn dan zou je het dan mijn uitstraling hebben volgens ons. Ja maar goed dan is het dat is een verschil van inzicht, verschil van mening.
Ik denk ook dat het goed zou zijn om nog eens te overwegen om de uitbreiding op de parkeerplaats achter het gemeentehuis te realiseren in plaats van op de locatie. Maar goed, net wat mijn buurman zegt, de meerderheid is voor dit voorstel, dus het zal het wel halen.
Ten slot nog een opmerking over de toekomst, het scenario. Nogmaals, ik mis ook helaas die analyse, de afweging in het hele plan. We zijn nu echt bezig om een korte termijn plan neer te leggen voor de komende jaren tav de kantoren. Ik denk toch dat het goed zou zijn geweest zouden we hebben gekeken naar alles wat er op ons afkomt tav automatisering, tav verwachtingen etc etc waardoor de rol van de overheid een heel andere zou worden, althans dat is onze verwachting. En of dan passend is, om nogmaals op dit stuk van het centrum in Winschoten een nieuw gemeentehuis te bouwen, is voor ons een grote vraag. Dank u wel.
Duidelijk verhaal lijkt mij.
Sinds 2018 is Wünker wethouder en moet hij met SP-collega Kees Swagerman een uitgebreidere versie verdedigen. Dat wringt. In het verleden zat dit onderwerp in de portefeuille van wethouder Broekhuizen.
De vraag is wat de VVD-fractie gaat doen. Bij de stemming over de aanleg van een zonnepanelenpark in Finsterwolde eerder dit jaar stemde de fractie tegen dat plan. Tegen het coalitievoorstel nota bene. Kijk, dan snap je wat dualisme betekent en heb je ballen. Daar wilde het college ondanks eerdere toezeggen over het respecteren van de uitslag van een draagvlakonderzoek toch het plan doorzetten. Alles draait weer om geloofwaardigheid.
Mocht de VVD-fractie nu toch akkoord gaan met het nieuwe gemeentehuisplan ondanks hun eerdere woorden, dan komt dat niet echt geloofwaardig over. Ook het uitgeven van zoveel belastingeld aan een discutabel plan is toch niet een VVD ding. Er zijn coalities voor mindere zaken gevallen.
Een andere partij, de PvhN, had over uitbreiding van het gemeentehuis ook al haar bedenkingen. Fractievoorzitter Jurrie Nieboer zei daarover in de krant (Dagblad) het volgende:
“De gemeente Oldambt moet de komende jaren miljoenen euro’s bezuinigen. De Partij voor het Noorden (PvhN) vindt het daarom ongepast dat er mogelijk een nieuw stadhuis in Winschoten wordt gebouwd.”
Kijk, dat zijn verstandige woorden. Maar hij zei nog meer. Nogmaals de krant.
“Ook heeft hij er voor gepleit om het huidige gemeentehuis na een aantal bouwkundige ingrepen, de komende tien tot vijftien jaar te blijven gebruiken. De naastgelegen bibliotheek kon via een glazen loopbrug verbonden worden met het huidige stadskantoor.”
En wanneer zei Nieboer dat allemaal? In het Dagblad van het Noorden van 19 juli 2010. [link krant] Het ironische is, dat nieuwbouw en bezuinigingen na 9 jaar weer actueel zijn.
En wat is het grote verschil met toen en nu voor wat betreft zijn partij? Toen zat de PvhN in de oppositie en nu maakt zij sinds 2014 deel uit van de coalitie. De PvhN en coalitie partners SP en PvdA hebben zich al jarenlang gedegradeerd tot ja-knikkers, pardon “loyale partners”. Alle voorstellen van de wethouders worden braaf gesteund.
Onlangs ging het toch “fout”. Tijdens de discussie over de komst van een zonnepanelenpark in Finsterwolde durfde de PvdA-fractie tegen het collegevoorstel te stemmen, maar na een reprimande van PvdA-wethouder Broekhuizen liep de fractie weer braaf in het gelid. De SP was en bleef tegen. Ook de VVD stemde, zoals hiervoor al geschreven, tegen het voorstel.
PvdA en PvhN en SP zijn verloren partijen. Ze hebben zichzelf gedegradeerd tot ja-knikker. Zelf nadenken als raadslid is er niet bij. Alles is ondergeschikt aan het instandhouden van de coalitie. Of hebben jullie die paar rotcenten die je elke maand als raadsvergoeding ontvangt zo dringend nodig dat het niet uitmaakt welke beslissing er ook genomen wordt?
Conclusie
Om op zo’n korte termijn over een project van minstens 25 miljoen euro te beslissen, is veel te kort dag. Het belangrijkste is een beter onderzoek naar de exploitatiekosten en alternatieve oplossingen. Stel een bouwcommissie samen bestaande uit raadsleden + eigen onafhankelijke deskundige die bovenop het project zitten. 1 Klinker is wel genoeg.
De gemeente heeft als adviseur onder ander het Groninger bedrijf Syplon ingehuurd. Het is gespecialiseerd in bouwmanagement & huisvestingsadvies. Het bedrijf geeft uitsluitend advies. Dat lijkt mij ook het enige juiste uitgangspunt.
Directeur Bleker zei tijdens een interview in het blad “Kijk op het Noorden – januari 2018” onder meer het volgende:
“In het kader van duurzaamheid hoeft een nieuw nul op de meter of gasloos gebouw niet de eerste optie te zijn. Er zijn ook goede resultaten te behalen door een besparing in energieverbruik, of het langer kunnen laten staan van een gebouw door juist onderhoud. Een gebouw dat blijft staan is het meest duurzame gebouw. Wij kijken waar voor onze klanten de beste én goedkoopste mogelijkheden liggen. Daar zit onze kennis.” [Kijk op Noorden en hier extra info ]
Dat lijkt me een mooie afsluiter van dit artikel.