Nieuw gemeentehuis jaagt klanten winkels weg

Op 8 juli 2019 nam de Oldambtster gemeenteraad het besluit om het gemeentehuis aan de Johan Modastraat in Winschoten grotendeels te slopen en te vervangen door een nieuw gebouw. Het historische deel blijft staan, maar de aanbouw uit de jaren 80 en 90 wordt gesloopt. Van de raadsleden stemden 18 voor, 6 tegen en 1 was afwezig. Op deze website is daar meerdere keren over geschreven. [“nieuw gemeentehuis – gegoochel met cijfers”] en [“gemeentehuis – sloop en nieuwbouw – de verantwoordelijken deel-1” ]

Impressie 1 – Nieuwbouw gemeentehuis. Versie maart 2021, vijver is optie.

Het nieuwe gemeentehuis komt niet deels op de plek van het huidige te staan, zoals oorspronkelijk de bedoeling was [impressie oorspronkelijke versie hier], maar achter en naast de Hema. (Wat nu parkeerterrein is.) Zie impressie 1.
Alvorens er gebouwd mag worden, moet onder andere het bestemmingsplan worden aangepast.


Aanpassing bestemmingsplan
In de wereld van de overheid zijn bestemmingsplannen heilig. Daarin staat gedetailleerd omschreven wat in een wijk of straat wel en niet is toegestaan. Bijvoorbeeld alleen winkels of juist helemaal geen winkels. Gelukkig kunnen er uitzonderingen worden gemaakt. Kleine uitzonderingen mogen door de gemeenteraad of het college van burgemeester en wethouders worden toegestaan. Voor grote wijzigingen moet een procedure worden opgestart, die maanden kan duren. Burgers en bedrijven hebben hierbij de mogelijkheid een bezwaarschrift in te dienen.

Illustratie 1 laat zien om welk gebied het gaat. Volgens het huidige bestemmingsplan mag daar niet zomaar een nieuw gemeentehuis of woningen worden gebouwd. Voor alle duidelijkheid, het gearceerde terrein omvat niet alleen het gemeentehuis, maar ook parkeerplaatsen en groen.

illustratie 1 – werkingsgebied nieuw bestemmingsplan t.b.v. nieuwbouw gemeentehuis

Beschikbare parkeerplaatsen na nieuwbouw
Nu is achter het gemeentehuis en de Hema samen ruimte voor maximaal 256 auto’s. Dat is allemaal openbaar terrein. Naast het huidige gemeentehuis achter een groot hek, is echter ook nog een parkeerterrein voor enkele tientallen auto’s uitsluitend voor gemeentewerkers. Als het nieuwe gemeentehuis klaar is, kunnen achter het gebouw ca 120-140 auto’s geparkeerd worden. Bijna de helft dus.

Vanwege de samenvoeging van 3 locaties komen er in het nieuwe gemeentehuis in totaal 240 werkplekken. Lang niet iedereen zal met de auto komen, maar dringen wordt het zeker. Helemaal als het slecht weer is. Voor het winkelend publiek blijven er zo niet veel parkeerplekken over. Bij de gemeente weet men dat ook wel, vandaar dat in het toelichtingsverhaal bij de nieuwbouwplannen [link document ruimtelijke plannen] het volgende wordt gezegd.

Citaat:

“Voor dagen dat de bezettingsgraad in het gemeentehuis hoog is, zal het personeel elders moeten parkeren.”

Waar “elders” is, wordt niet aangegeven.


Onderzoek naar parkeerplaatsen (parkeerdruk )
Opdrachtgevers moeten bij een nieuwbouwproject heel veel informatie naar de gemeente toe aanleveren, waaronder het aantal beschikbare parkeerplaatsen. In dit geval moet de gemeente Oldambt die informatie aan zichzelf leveren. Objectiviteit doet blijkbaar niet ter zake, want de gemeente meent dat zij zo’n onderzoek prima zelf kan uitvoeren. De uitkomst staat hieronder (tabel 1).

LocatieDonderdag 16-9Zaterdag 18-9Dinsdag 21-9Zaterdag 25-9Capaciteit
Achter gemeentehuis57516169124
Achter Hema112132110154132
Hommesplein37172012104
Schonfeldplein5572427172
Tramwerkplaats0026133
Liefkenshoek166186154183186
Poststraat425451108
't Rond669361157200
-------------------------------------------------------
Totaal (absoluut)4975764547031059
(als percentage)47%54%43%66%

Tabel 1 - Parkeeronderzoek gemeente Oldambt (periode september 2021, tijdstip 14.00 uur)

Dit is om meerdere reden een curieuze tabel.

Een aantal parkeerterreinen in de tabel is gezien de bezetting voor het centrum niet van belang. De Tramwerkplaats is duidelijk te ver weg. Geldt ook voor het Hommesplein. De auto’s die er wel staan, zijn waarschijnlijk van het personeel van het Dollard College.

Volgens de gemeente zijn beide parkeerplaatsen echter uitermate geschikt voor het winkelend publiek. Zou betekenen dat ambtenaren achter het gemeentehuis parkeren en het winkelend publiek ca 600m (vanaf de Tramwerkplaats naar Hema) of 500m (Hommesplein naar Hema) moet lopen om het centrum te bereiken.

Zeker de oudere bezoekers zullen en kunnen die afstand niet eens lopen. Het zal uiteindelijk leiden tot minder omzet voor de winkels.


Gegoochel met cijfers
Qua bezetting is de functie van de lege parkeerterreinen Tramwerkplaats, Hommesplein en Poststraat te verwaarlozen. Maar bij het bepalen van de procentuele bezetting van alle parkeerplaatsen samen hebben deze wel degelijk een grote invloed. Ze zorgen er voor, dat het lijkt alsof de bezetting achter de Hema en naast het gemeentehuis minder groot is. Zie tabel 1 hierboven. Dat heet creatief omgaan met cijfers. In gewoon Nederlands “manipulatie”. Iets wat al vaker is gebeurd met de plannen voor het nieuwe gemeentehuis.


Invloed bijna halvering parkeerplaatsen
Als alleen naar de parkeerplaatsen naast en achter de Hema/gemeentehuis gekeken wordt, ontstaat de volgende tabel.

LocatieDonderdag 16-9Zaterdag 18-9Dinsdag 21-9Zaterdag 25-9Capaciteit
Achter gemeentehuis57516169124
Achter Hema112132110154132
-------------------------------------------------------
Totaal (absoluut)169183171223256
(als percentage)66%71%67%87%

Tabel 2 - Parkeeronderzoek gemeente Oldambt - gestripte versie tabel 1

Dat zijn heel andere cijfers dan in tabel 1. En dan is de drukste doordeweekse dag, de vrijdag, door de gemeente niet eens meegenomen, omdat er dan minder ambtenaren aanwezig zouden zijn.

In de nieuwe situatie zijn straks maar 140 parkeerplaatsen meer beschikbaar. Wanneer je die 140 loslaat op de huidige bezetting, zie tabel 2, kom je al flink wat parkeerplaatsen tekort. In de toekomst komen daar ook nog eens de auto’s van de ambtenaren bij. (langparkeerders). Dat gaat duidelijk problemen geven. Uitwijken naar het Schönfeldplein is geen optie, want die staat ook bijna altijd vol.


Oorzaak verdwijnen parkeerplekken
Dat bijna de helft van de parkeerplaatsen verdwijnt en het aantal langparkeerders (ambtenaren) toeneemt, heeft nog niet eens met het nieuwe gemeentehuis te maken, maar met het verdwijnen van het parkeerterrein achter het huidige gemeentehuis. Daar worden straks huizen (stadsvilla’s) gebouwd, die in het oorspronkelijke plan achter het nieuwe gemeentehuis waren gepland.

Het merkwaardige is dat na de sloop van het gemeentehuis op die plek een plein ontstaat. Onderstaande impressie laat het allemaal zien.

Impressie 2 – nieuwbouw gemeentehuis (nov 2021)

Het opvallende is, dat het plan waarmee de raad in 2019 akkoord is gegaan, nu wezenlijk afwijkt. Het was de bedoeling om achter het nieuwe gemeentehuis een aantal huizen te bouwen (parallel aan de Dokter D. Bosstraat). Nu wordt echter het parkeerterrein (124 plaatsen) achter het huidige gemeentehuis opgeofferd voor die woningen. Dat het parkeerterrein verdwijnt, maakte geen deel uit van raadsbesluit. Dat de raad dit pikt, is mij een compleet raadsel. Het laat nog eens zien, dat de ambtenaren samen met de wethouders vrolijk hun gang kunnen gaan.


Hoe nieuwbouw stoppen?
In eerdere artikelen op deze website is aangegeven dat het nut van de nieuwbouw en financiële onderbouwing (vooral de zogenaamde besparing) een aaneenschakeling is van halve waarheden en ronduit leugens.  [“nieuw gemeentehuis – gegoochel met cijfers”] en [“gemeentehuis – sloop en nieuwbouw – de verantwoordelijken deel-1” ] Een meerderheid van de gemeenteraad interesseert dat blijkbaar totaal niet. Het is ronduit beschamend en triest dat zij niet staan voor de belangen van de Oldambtster bevolking. Daaronder valt echt geen nieuw “ambtenarenpaleisje”.

In 2019 werden de kosten, inclusief inrichting, op 25 miljoen geschat. Volgens onderstaande planning zal de bouw eind 2022 starten.

illustratie 2 – planning nieuwbouw gemeentehuis

Het ingehuurde architectenbureau DP6 uit Delft beweerde onlangs met droge ogen dat het gebouw nog steeds voor dat bedrag gebouwd kan worden. Tja, creatieve mensen hebben vaak andere prioriteiten dan financiële experts.

U en ik weten allemaal dat de kosten door “onverwachte” omstandigheden fors overschreden zullen worden. Met als gevolg extra belastingen. De gemeenteraad heeft niks geleerd van het Klinkerdrama. Niet alleen met het nieuwe gemeentehuis, maar ook met andere onderwerpen laat een dergelijke raad duidelijk zien, dat haar functie grotendeels nutteloos is en geen enkele waarde heeft voor de inwoners van de gemeente.
Betekent dat de burgers zelf moeten proberen het nieuwbouwplan te stoppen.


Methodes
Het kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld rechtszaken. Dat is een directe, maar wat duurdere methode. Gelukkig zijn er ook goedkopere oplossingen waarbij het doel is om de bouw zodanig te vertragen, dat de nieuwbouw moet worden afgeblazen wegens te hoog opgelopen bouwkosten.

De gemeente moet voor diverse stappen een vergunning aanvragen (bij zichzelf) of een wijzigingsvoorstel indienen. Het aanpassen van het bestemmingsplan, zoals in dit artikel beschreven, is de eerste stap naar nieuwbouw. Als eerste vraagt de gemeente naar de zienswijze (mening) van betrokkenen over deze wijziging.
Het ligt voor de hand, dat de middenstand een zienswijze indient vanwege het verdwijnen van parkeerplaatsen, maar gewone burgers mogen dat ook doen.

Tot en met 5 januari 2022 kan in dit geval een zienswijze (mening) worden ingediend bij het college van B & W. Dat kan via e-mail (info@gemeente-oldambt.nl) of door een brief te sturen naar Postbus 175, 9670 AD Winschoten.

Mocht die datum te krap zijn, dat kan een pro-forma brief naar de gemeente worden gestuurd met daarin uw persoonlijke gegevens en het kenmerk van het besluit (NL.IMRO.1895.02BP3007-0301). Vervolgens heeft u nog 14 dagen om alsnog een zienswijze in te dienen.

Het indienen van een echt bezwaarschrift komt pas als alle ingediende zienswijzen aan de kant worden gegooid. Dat gaat gebeuren, maar daar kan tegen in beroep worden gegaan. Maar dat zien we over een paar maanden wel.


Verkiezingen 2022
Volgend jaar maart worden gemeenteraadsverkiezingen gehouden. Het is interessant om te zien of met een gerichte mediacampagne van boze burgers de bouw van het gemeentehuis gestopt kan worden. Mits goed gevoerd, zal een dergelijke campagne in ieder geval een ontwrichtende invloed hebben op de vorming van een nieuwe coalitie.

 

Opmerking: een deel van de tekst is afkomstig van het BOB-artikel “Versterking binnenstad 2022 – visieloze gemeente en middenstand” 

Versterking binnenstad 2022 – visieloze gemeente en middenstand (aangepast)

Opmerking: De originele versie van dit artikel staat hier. Dit is een ingekorte versie waar het grootste deel over parkeren en nieuwe gemeentehuis uitgehaald is en ondergebracht in een nieuw artikel [nieuw gemeentehuis jaagt klanten winkels weg].

 

Inleiding
Op deze site is al vaker geschreven over de binnenstad en het belang van de middenstand voor het centrum van Winschoten [Versterking Binnenstad – De leugen van 26 miljoen].

Wat steeds weer terugkeert, is de gebrekkige samenwerking tussen de verschillende partijen. Als de middenstanders onderling geen ruzie maken, doet men het wel met de gemeente. Uiteindelijk zijn er alleen maar verliezers. Gelukkig is er nu wel weer één middenstandsvereniging (City Club Winschoten) in plaats van twee. Jammer overigens van die nietszeggende naam.


Nieuwe detailhandelsvisie rapport
In juni dit jaar zou de gemeenteraad beslissen over een nieuwe detailhandelsvisie waarin staat omschreven hoe de gemeente de toekomst van het winkelcentrum ziet.
Voor het opstellen heeft de gemeente het gerenommeerde adviesbureau “Broekhuis, Rijs en de Gier” ingehuurd. Dat bedrijf heeft vaker voor de gemeente gewerkt en op deze site is ook meerdere keren uit een ander rapport geciteerd, omdat er verstandige dingen in staan. De detailhandelsvisie is opgesteld in overleg met opdrachtgever gemeente Oldambt. Dat is niet onlogisch, omdat die immers al bepaalde ideeën heeft hoe het verder moet met de winkels in Winschoten. Dat moet dan wel onderbouwd worden met cijfers en argumenten. Het rapport was in januari 2021 klaar [Staat hier].

Helaas had de gemeente de direct belanghebbenden, de middenstanders, niet om hun visie gevraagd. Het gevolg was een mediabombardement met stevige argumenten van boze middenstandsvoormannen. Een aantal politieke partijen en verantwoordelijke wethouder Erich Wünker (VVD) schrokken daar zo van, dat het voorstel werd teruggetrokken.
De wethouder beloofde in het najaar met een nieuwe versie te komen. Die is nu klaar en daar gaat de gemeenteraad op 13 december over beslissen. In deze versie (uitgave november) is flink geschrapt. Vrijwel alle “pijnpunten” zoals de middenstandsclub die zag, zijn er uitgehaald.
Iedereen blij dus. Nou nee, want dan was dit een overbodig verhaal en zou u nu klaar zijn met lezen.


Belangrijkste bezwaren middenstand tegen de oude versie
De grootste bezwaren van de middenstanders tegen de detailhandelsvisie van januari waren de volgende punten:

  • De looproute vanaf het Oldambtplein naar de Langestraat en het zuidelijke deel van de Torenstraat wordt niet langer gezien als kernwinkelgebied, maar als aanlooproute. Daardoor is het geen exclusief winkelgebied meer, maar kan in die straten een mix ontstaan van winkels, horeca, kantoren en wonen op de begane grond.
    De middenstandsclub is bang dat daardoor gaten in de winkelstraat vallen waardoor de eenheid weg is.

Tja, door de forse leegstand zijn die gaten er al vele jaren en dat wordt alleen maar erger. Juist een mix van allerlei soorten bedrijvigheid en wonen kan er voor zorgen dat er geen dode etalages ontstaan.

  • Het opzetten van een nieuwe winkelroute in de vorm van een Z waarbij ‘t Rond, de pleinen, de Langestraat en het ziekenhuisterrein op een logische manier op elkaar aansluiten.
    De middenstandsclub vindt dat maar niks en wil een route die door de gehele Langestraat + stukje Torenstraat loopt waarbij het publiek heen en terug loopt en dus 2x langs de winkels komt. Zoals het in een ver verleden was.

Klinkt mooi. Echter die route is er al 50 jaar, maar heeft blijkbaar zijn aantrekkingskracht verloren.

  • Het invoeren van een “uitsterfregeling voor straten” die niet tot het kernwinkelgebied horen, bijvoorbeeld de Venne. Betekent dat als een winkel stopt en er ontstaat leegstand, dan vervalt na een bepaalde tijd de bestemming detailhandel.

 

Het lijkt er op dat de middenstandsclub vooral alles bij het oude wil laten in de hoop dat het weer wordt als vroeger. Helaas is vroeger voorbij. Winschoten is geen eiland, maar heeft net als andere middelgrote winkelcentra zoals Veendam en Hoogezand te maken met afnemende bezoekersaantallen.


Wat is de visie van de middenstandsclub dan wel?
Naast de drie bovengenoemde punten werd in een interview aangegeven wat er nog meer zou moeten gebeuren.

  1. (rolstoelvriendelijke) openbare toiletten,
  2. een bewaakte fietsenstalling
  3. een stadsgarderobe
  4. voldoende parkeerplaatsen op loopafstand
  5. gezellige terrassen in de Langestraat
  6. allerlei unieke winkelconcepten.

Dat is eerlijk gezegd geen visie, maar gaat meer over concrete zaken waarvan de meeste snel gerealiseerd kunnen worden. De openbare toiletten en bewaakte fietsenstalling waren er ooit, maar zijn door de gemeente geschrapt als bezuiniging en wegens gebrek aan belangstelling. Misschien terug met veel wegwijsborden, kostendekkende tarieven (dus geen 30 eurocent) en financieren met geld uit de BIZ-pot (vervanging reclamebelasting)?
Parkeerplaatsen op loopafstand zijn zondermeer zeer belangrijk, maar is op het moment geen punt van discussie. Wel dreigt er een probleem vanwege de bouw van het nieuwe gemeentehuis. Daar wordt verderop in dit artikel uitgebreid aandacht aan besteed. Net als een idee voor een terras.
Over winkelconcepten gaat de gemeente gelukkig niet. Dat is een zaak van ondernemers die daar brood in zien.


Ontwikkeling Sint Lucas ziekenhuisterrein en Langestraat
In de detailhandelsvisie wordt ook gekeken naar het leegstaande ziekenhuis aan de Stikkerlaan. De afgelopen jaren zijn er diverse plannen voor gemaakt. Het opvallendste was wel een outlet.
Nu is er sprake van winkels. In een eerder BOB-artikel is al eens voorgesteld om de Aldi/Jumbo te verplaatsen naar het Sint Lucas, zodat er een trekker kan ontstaan voor het noordelijke deel van de Langestraat (Moushörn). Maar dan moet er wel een doorsteek naar de Langestraat worden gecreëerd.
De gemeente ziet ook wel iets in winkels en heeft onlangs Langestraat 81 aangekocht (ooit Hallfords) met de bedoeling om het te slopen. Daardoor zou een doorgang kunnen ontstaan.
Goed beschouwd is echter het vestigen van winkels in het ziekenhuis een uiterst riskant plan. Onderstaande plattegrond laat zien waarom.

Bron: Broekhuis, Rijs en de Gier (aangepast door BOB)

Er is nu een niet-functionerende Z-route. Die loopt van de Aldi/Jumbo via de Langestraat naar ’t Rond. Er wandelen echter te weinig mensen van beide supermarkten naar het noordelijk deel van de Langestraat met als gevolg steeds meer leegstand.

Wanneer in het ziekenhuis winkels worden gevestigd, ontstaat een tweede Z-route. Die loopt van het ziekenhuis naar ’t Rond. Het risico is levensgroot aanwezig dat het winkelend publiek het korte stukje naar het noordelijke deel dan helemaal links laat liggen en kiest voor de afslag naar het langere deel richting Hema. In plaats van de boel te versterken, wordt het juist verzwakt. Daardoor sterft dat deel van de Langestraat nog sneller af.

Om van de doorsteek iets moois te maken zou het een brede gang moeten worden met etalages of zelfs winkels. In ieder geval geen dode wanden. Die ruimte is er met alleen de sloop van Hallfords niet. Nog meer slopen, bijvoorbeeld het voormalige Scheer & Foppen pand?

Al met al is er heel veel geld nodig om iets te ontwikkelen waarvan niet duidelijk is of het wat brengt. De vraag is hoe dat gefinancierd zou moeten worden. Alsjeblieft niet met belastinggeld. Als commerciële partijen er niets in zien, dat is dat het einde van het verhaal.
Ja, er is een pot met NPG-geld (Nationaal Programma Groningen) met 5 miljoen euro voor het verplaatsen en opheffen van winkels. Dat geld gebruiken (beter gezegd: verspillen) voor dit soort projecten is kolder.
Dat winkels verdwijnen is vooral jammer voor de eigenaar, maar niet bepaald een maatschappelijk probleem wat met belastinggeld zou moeten worden opgelost. Het winkelend publiek ligt er blijkbaar ook niet wakker van, anders zou het daar wil inkopen doen.

Dan zijn er nog andere ideeën over het verplaatsen van winkels en een supermarkt naar het ziekenhuisterrein, maar uiteindelijk drie supermarkten dicht bij elkaar is voor de spreiding over Winschoten erg ongelukkig en leidt alleen maar tot een verkeersinfarct op de Stikkerlaan. Niet doen dus.

Het uiteinde van de Langestraat is niet geholpen met deze plannen. Wat in de eerste versie van de detailhandelsvisie stond, namelijk een mix van winkels, kantoren, horeca en wonen (op de begane grond) lijkt mij de enige juiste oplossing. Dat kost relatief weinig belastinggeld, voorkomt dode etalages en zorgt voor een nette uitstraling.
Helaas is de wethouder gezwicht voor de druk van de middenstandsclub en een aantal politieke partijen met als gevolgd dat die passages uit de detailhandelsvisie zijn gehaald. Uiteindelijk is er op dat gebied een inhoudsloze visie overgebleven. Citaat uit de nieuwe detailhandelsvisie (pag. 55):

“De ontwikkeling van het gemeentehuis en de nieuwe Hema (Poort van Winschoten) biedt een impuls voor het gebied Langestraat/Schönfeldplein/Torenstraat. We menen dat deze kansen dusdanig substantieel zijn, dat de projecten met voorrang opgepakt moeten worden. Tegelijkertijd betekent dit dat het nu niet gepast zou zijn om in te grijpen in de functie van de uiteinden van het kernwinkelgebied, maar juist erop in te zetten de kansen te verzilveren en het kernwinkelgebied in de huidige omvang nu in stand te laten.”

Met name de laatste zin laat zien, dat er uiteindelijk weer niets gebeurt. Daarnaast het constante geneuzel over wat voor een geweldige aanwinst het nieuwe gemeentehuis wel niet zal zijn. Dat heeft geen enkele invloed op de uiteinden van de Langestraat en Torenstraat.
Waar het nieuwe gemeentehuis wel invloed op heeft, is parkeren.


Parkeren – ambtenaren als langparkeerders
Een belangrijk punt in de detailhandelsvisie wordt niet als zodanig genoemd, maar komt wel regelmatig aan de orde, namelijk parkeren. Een flink deel van het winkelend publiek komt met de auto. Goed bereikbare parkeerterreinen dicht bij de winkels zijn zeer belangrijk. Dat lijkt een open deur, maar wat er gaat gebeuren achter en naast de Hema is daarmee volledig in tegenspraak. De oorzaak is de nieuwbouw van het gemeentehuis en het verdwijnen van het parkeerterrein achter het huidige gemeentehuis.

Nu is achter het gemeentehuis en de Hema samen ruimte voor maximaal 256 auto’s. Als het nieuwe gemeentehuis klaar is slechts 140.

Een deel van die 140 parkeerplekken zal ook nog eens ingenomen worden door de extra ambtenaren die in het nieuwe gemeentehuis komen te werken vanwege de samenvoeging van 3 locaties. Voor het winkelend publiek blijft er zo niet veel parkeerruimte over.

Een uitgebreid artikel over de te verwachten parkeerproblemen staat hier [nieuw gemeentehuis jaagt klanten winkels weg].


Suggesties 1 – Geen winkels maar wat dan wel?
BOB-artikelen zijn vaak kritisch, maar bijna altijd worden ook suggesties aangedragen.
Wat betreft het ziekenhuis lijken winkels niet de juiste weg. Ook al zou alleen op de begane grond een aantal winkels worden gevestigd, dan is het de vraag wat te doen met de andere verdiepingen. En dan gaan het om heel veel vierkante meters.
Het is niet bepaald een nieuw idee, maar ombouwen tot woningruimte ligt het meest voor de hand. Daarbij zijn er meerdere opties. Het ziekenhuis is een oerdegelijk gebouw. Slopen kost een vermogen. Bouw het om tot wat luxere appartementen.
Alternatief is toch slopen en er woningen of appartementen neerzetten (zoals in Delfzijl).


Suggesties 2 – Extra horeca in de Langestraat
Het noordelijk deel van de Langestraat (Moushörn) kent bijna geen daghoreca. Twee stuks als ik goed geteld heb. Dat aantal is in bijvoorbeeld Leer (Duitsland) vele malen hoger. De bijhorende terrassen houden mensen vast en zorgen voor een stukje levendigheid.
De Langestraat is relatief smal waardoor een redelijk terras niet mogelijk is. Er is echter wel degelijk een mogelijkheid om zelfs een horecapleintje te creëren.

De vrijwel volledig afgebrande panden van voorheen Jan Emo Smid en Dixons zijn daar zeer geschikt voor. Deze worden opgeruimd en bestraat waardoor een pleintje ontstaat met veel groen en een grote boom in het midden. (Geschikte naam misschien het “JES-” of “Smid-pleintje”?)
Het heeft een breedte van ca 25m. Is behoorlijk diep met achter de overgebleven bebouwing zelfs een stuk tuin wat uitkomt op het ziekenhuisterrein. De beide beschadigde historische panden links (Floret Fashion) en rechts (Scooter) lijken nog in redelijke staat. In die panden zou daghoreca kunnen worden gevestigd. In de zijmuren kunnen schuifpuien worden geplaatst voor een directe verbinding met het pleintje. Qua zonneschijn is het ideaal want om 12 uur ’s middags ligt het pleintje maximaal in de zon.


Suggestie 3 – Alternatieve plek gemeentehuis
De Aldi/Jumbo staan niet alleen verkeerd-om, maar ook op een verkeerde plek.
Stel je bouwt op de Liefkenshoek, tussen het voormalige gebouw van de Winschoter Courant en ’t Rond, een complex met onderin de Aldi/Jumbo en op de 1e verdieping woningen. Het vervelende is echter, dat 2 belangrijke panden in handen zijn van vastgoedbedrijven. Het pand waar nu de Budgetfood in zit (ooit begon de Aldi daar in Winschoten) is in handen van een Nederlandse speculant, terwijl het verwaarloosde hoekpand naast het Rond eigendom is van een Nederlandse/Turkse firma die er heel veel geld voor heeft neergeteld. Daarnaast staat nog een goedkoop pandje dat van de gemeente is. Uiteraard zou die malle “sloot”, (stuk “stadsgracht”) gedempt worden. Voor die hoek van Winschoten zou het een geweldige oppepper zijn. Eigenlijk worden daarmee de fouten hersteld, die zijn gemaakt met het weghalen van de C1000.

De huidige panden van de Aldi/Jumbo zijn vrij nieuw (2013). Daar kan na een verbouwing het gemeentehuis in gevestigd worden met eventueel een stukje nieuwbouw richting de Blaauwlokatie. De Raadszaal kan blijven zitten aan de Havenkade.
Hiermee is ook gelijk het parkeerprobleem met de nieuwbouw van het gemeentehuis naast de Hema opgelost.


Samenwerken?
In de detailhandelsvisie wordt aangegeven wat en waar het mis is en mogelijkheden genoemd om de leegstand aan te pakken. De gemeente wil aan de ene kant visie tonen, maar werkt dat vervolgens tegen met haar eigen plannen, zoals het nieuw gemeentehuis.
Een deel van de oplossing is het vestigen van het nieuwe gemeentehuis in bijvoorbeeld ’t Rond. De leegstand daar wordt zo grotendeels opgelost en het is veel goedkoper dan nieuwbouw. Ook ontstaan er geen parkeerproblemen.

Wat betreft de nieuwe detailhandelsvisie is het een goede zaak, dat de argumenten van de middenstand worden meegenomen. Dat echter een groot deel van de gemeentelijke ideeën over hoe de leegstand aan te pakken onder druk van de middenstandsclub en politiek geschrapt is, is een slechte zaak. [Belangrijkste geschrapte delen staan hier.] Dat is vooral pappen en nathouden, maar getuigt niet bepaald van visie.

De middenstandsclub droomt van het verleden en houdt vernieuwing tegen. Ondernemen is echter niet alleen nu op de winkel passen, maar ook vooruitkijken. Een belangrijk toekomstig punt, namelijk het verlies van parkeerplaatsen op een cruciale plek (achter de Hema), hebben de middenstandsvoormannen blijkbaar over het hoofd gezien.

In de detailhandelsvisie wordt gesproken over samenwerking tussen de verschillende partijen. Citaat (pag. 57):

“Een goed functionerend centrum van Winschoten is in het belang van inwoners, de gemeente, ondernemers en de vastgoedeigenaren. Dit vereist een professionele aanpak vanuit alle partijen, bij voorkeur in een gezamenlijke overleg- en uitvoeringsstructuur en voldoende capaciteit om de verschillende investeringen, projecten en activiteiten gezamenlijk uit te voeren.”

Dat klinkt mooi, maar zoals dit artikel laat zien, zijn alle partijen vooral met zichzelf bezig.

Uiteindelijk is de nieuwe detailhandelsvisie  dan ook een visieloos document, omdat er geen problemen mee worden opgelost, maar vooruitgeschoven.

 

Oldambtster politiek draait door – reactie op ingezonden brief Albert Kuiper

Aanleiding voor dit artikel was een ingezonden brief in het Dagblad van het Noorden van 15 november 2021 van Albert Kuiper, kandidaat-raadslid namens Gemeentebelangen Oldambt.

Geachte heer Kuiper, beste Albert,

Via een opiniestuk in de krant [brief hier] meende u de houding van een deel van de Oldambtster politiek te moeten bekritiseren die niet wil meewerken aan bezuinigingen en lastenverzwaringen in de begroting voor het komende jaar. Ook het niet aandragen van alternatieven is u een doorn in het oog. Ik heb me zeer verbaasd over het stuk en wil daar graag als burger op reageren. Even voor alle duidelijkheid, ik verdedig niet de oppositie. Die is mondig genoeg om dat zelf te doen.


Voorgeschiedenis
Eerst terug naar 3 september 2019. Toen maakte de SP bekend niet langer deel te willen uitmaken van de coalitie bestaande uit PvdA, PvhN, SP en VVD, die vanaf 2018 de gemeente bestuurde. (Dat deden zij eigenlijk al vanaf 2014, maar in 2018 werd het CDA ingeruild voor de VVD.)
Betekende ook het stoppen van SP-wethouder, Kees Swagerman, die o.a. financiën in de portefeuille had.


Halte 7
Aangezien het niet mogelijk bleek de SP te vervangen, werd een “list” verzonnen, namelijk de oppositie mee laten “regeren” onder het mom van “zware tijden, dus samen de schouders er onder”. Dat tijdelijke samenwerkingsverband werd “Halte 7” genoemd. Het getal slaat op het aantal partijen dat meedoet. (PvdA, PvhN, VVD en oppositie CDA, CU, D66, GemeenteBelangen. De raadszaal heet “Halte Democratie”.)

Het is ongelofelijk dat een deel van de oppositie zich zo heeft laten inpakken. Als er genoeg geld is, hebben de coalitiepartijen geen boodschap aan de oppositie, maar als het slecht gaat, mag je wel komen opdraven. Hoe wil je dat eigenlijk verkopen aan de achterban bij de komende verkiezingen?
Voor de kiezer wordt het zo wel erg moeilijk om een keus te maken als het onderscheidend vermogen ontbreekt.

Dat GemeenteBelangen meedenkt, heeft natuurlijk ook te maken met de gemeenteraadsverkiezingen van 2022. Het opiniestuk lijkt haast een boodschap naar de coalitiepartijen in de zin van “kijk eens hoe goed wij ons best hebben gedaan om constructief samen te werken. Als potentiële coalitiepartner zijn we betrouwbaar.”

Als het niet meer mogelijk is om een coalitie te vormen, is in mijn ogen staatsrechtelijk gezien de enige juiste oplossing het houden van nieuwe verkiezingen. Dan kan iedere partij de kiezer recht in de ogen kijken. Dat het wettelijk niet kan, doet nu even niet ter zake.


Belangrijkste reden bezuinigingen
Dat meedenken over bezuinigingen (met een bespottelijk eufemisme “herstelplan” genoemd) klinkt mooi, maar gaat voorbij aan de belangrijkste oorzaak van het tekort aan geld, namelijk de jeugdzorg. Inmiddels hebben meerdere onderzoeken van diverse rekenkamers zoals van de gemeente Zaanstad en onderzoeksplatform Follow the Money aangetoond, dat het tekort vooral veroorzaakt wordt door de gebrekkige organisatie van gemeenten zelf. Ik heb dat in een BOB-artikel (2019 – Waar is Bard Boon?) al eens aangestipt.
Is daar iets mee gedaan? Nee. Heeft iemand van de “Halte 7”-club suggesties aangedragen? Nee.
De gemeente Midden-Groningen doet wel serieuze pogingen om de interne problemen aan te pakken en heeft op die manier al miljoenen bespaard onder leiding van nota bene een SP-wethouder.


Principes
Dat een deel van de oppositie (VCP, Factor2020, SP, Oldambt Actief) niet wil bezuinigen op voor hen onbespreekbare onderwerpen als WMO en Jeugdzorg, laat zien dat zij staan voor hun principes. Dat deze partijen de begroting voor 2022 daarom niet steunen, wil nog niet zeggen dat men met alternatieven moet komen. Met hun voorstellen wordt zelden iets gedaan, dus waarom daar dan veel tijd in steken. Gemakkelijk? Nee, betekent alleen dat de coalitie met andere voorstellen moet komen. Of de standpunten van deze oppositiepartijen verstandig zijn, is een ander verhaal.
Ik denk van niet. Daar waar de problemen zijn, moet je ze oplossen zoals hierboven al is aangegeven.


Slecht geheugen
Een algemeen probleem van politici is een selectief geheugen. Daar heeft u, meneer Kuiper, aan het begin van uw politieke carrière nu al last van.

Citaat: 
Maar als je je niet in de voorgestelde bezuinigingen en lastenverzwaringen kunt vinden dan heb je, vind ik, de plicht om met andere oplossingen te komen. Die bleven echter uit. Ja, de betreffende partijen wilden de sleutel bij de provincie of het rijk inleveren. Maar daar los je niks mee op. De regie en sturing op de financiën uit handen geven, levert je slechts een brevet van onvermogen op.

Blijkbaar bent u vergeten dat uw eigen partij al eens heeft voorgesteld een onderzoek in te stellen naar de gevolgen van de artikel 12-status voor Oldambt. (bron: DvhN 6 sept 2019)


Nog even over “Halte 7”
Aan het begin van dit artikel is het samenwerkingsverband “Halte 7” kort genoemd. Er is een document opgesteld [link hier], waarin staat beschreven wat de “Magnificent 7” allemaal gaan doen om de gemeente financieel gezond te maken. Gezien het ronkende taalgebruik lijkt de auteur dezelfde die ook het coalitieakkoord “Anders maken we samen” in 2018 heeft geschreven [link]. Het moet haast wel iemand zijn die in het dagelijkse leven ambtenaar is, want geen enkele burger gebruikt dergelijke woorden.
Het is mij volstrekt onduidelijk voor wie dergelijke documenten worden geschreven. Het grootste deel van de kiezers zal het niet lezen en zeker niet begrijpen. Degene die het wel snapt, zal het lachend aan de kant gooien vanwege de vele nietszeggende blabla. Een paar voorbeelden.

Citaat 1
” We zetten een heldere koers uit. Er is duurzaamheid in besluitvorming.”

De 2e zin logenstraft gelijk de eerste. Wat is in vredesnaam “duurzaamheid in besluitvorming”?

 

Citaat 2
“Het transformatieproces monitoren op integraliteit, aanpak, effecten van investeringen op de kwaliteit en financiën.”

Waar gaat dit over?

 

Citaat 3
“Ontschotting in het sociaal domein en visie en sturing op een integrale aanpak van de ketenpartners (welzijn, zorg, onderwijs en arbeidsmarkt)”

Veel lezers zullen bij het lezen van dergelijke, lieve woorden vermoedelijk spontaan beginnen te huilen.

 

Geachte heer Kuiper en overige dames en heren politici. Dat u akkoord bent gegaan met een document waarin onder andere bovenstaande citaten staan, laat zien dat u werkelijk in een eigen bubbel leeft. Er wordt vaker geschreven dat de kloof tussen politiek en burger steeds groter wordt, maar dit is geen kloof meer. U bent ronduit wereldvreemd en een gevaar voor het welzijn van de burgers in de gemeente Oldambt.

Om u terug te krijgen in de normale wereld, zou ik dan ook willen voorstellen om u op te sluiten in uw eigen “vergaderhok” en de deur dicht te spijkeren. De kachel gaat uit en na een week kom ik wel eens informeren of u weer bij zinnen bent. Misschien willen de niet-“Halte 7” partijen wel zo vriendelijk en coöperatief zijn om u in die periode wat eten te brengen.

Versterking Binnenstad 2013-2017 – De leugen van 26 miljoen

Inleiding
Op 29 juni 2021 beslist de gemeenteraad over een nieuw plan om de kwakkelende middenstand te helpen. Kern van het verhaal is het compacter maken van het winkelcentrum. Komt er in de praktijk op neer dat winkels met belastinggeld worden verhuisd van niet goed lopende straten naar met name de Langestraat.

Het vorige plan liep van 2013-2017 en werd “Versterking Binnenstad” genoemd. De gemeente (lees: voormalige wethouder Laura Broekhuizen) heeft zich in die jaren voortdurend op de borst geslagen dat dankzij haar inspanningen de Winschoter binnenstad enorm opgeknapt zou zijn. Het programma kende 3 hoofdpunten:

– Vastgoed en gebiedsontwikkeling

– Openbare ruimte en aankleding

– Marketing en ondernemerschap.

In die periode zou een bedrag van 26 miljoen in allerlei projecten zijn geïnvesteerd. Tabel 1 laat het overzicht zien.

NrOnderwerpBedrag
1Reconstructie Oldambtplein e.o.2.400.000
2Reconstructie Venne, Liefkenshoek, Stationsgebied, Gassingel6.965.000
3Aankoop vastgoed5.900.000
4Stimuleringsverordening (opknappen/verhuizen winkels)700.000
5Aankleding openbare ruimte273.000
6Bewegwijzering50.000
7Marketing en communicatie298.210
8Kosten Infopunt67.470
9Aanleg Wifi binnenstad34.000
10Project Winschoten 24110.000
11Projectleiding extern80.000
12Programmaregie227.000
13Programmasecretariaat147.820
14Diverse investeringen van de gemeente4.700.000
---------------
Totaal (bedragen in miljoenen euro's)21.952.500

Tabel 1 - Overzicht investering 26 miljoen - (bron: mail gemeente 5-12-2017)

Maar de gemeente heeft het steeds over 26 miljoen. Hierboven staat “slechts” 21,9 miljoen. De rest van het bedrag, ruim 4 miljoen, is een schatting van de gemeente over wat bedrijven/pandeigenaren zouden hebben geïnvesteerd. De gemeente kan dat echter niet onderbouwen.
Het is dan ook niet realistisch. Volgens het in opdracht van de gemeente gehouden vitaliteitsonderzoek van GertJan van ’t Land in 2014 gaf slechts een kleine groep aan mee te willen werken aan de versterking van de binnenstad. [rapport, pagina 2, rood onderstreept].
De meeste posten in bovenstaande tabel spreken voor zich, maar wat is er nu concreet gedaan aan het versterken van het winkelbestand?


Versterken winkelbestand
Volgens onderzoeksbureau Broekhuis Rijs stond in 2012 ca 20% van het aantal vierkante meters (m2) winkelruimte in het Winschoter centrum leeg.
De gemeente hanteerde 2 methodes om dit probleem op te lossen.

A – Opkopen en slopen van panden

B – Gesubsidieerd verhuizen naar kerngebied en gevels verfraaien.

 

A – Opkopen en slopen van panden

De destijds verantwoordelijke wethouder (2014-2020), mevrouw Broekhuizen, leek geobsedeerd door het uit de markt halen van m2. Er is dan ook voor bijna 6 miljoen euro aan voornamelijk winkelpanden opgekocht.

Onderstaande tabel laat de wat grotere bedragen zien die zijn uitgegeven aan het ombouwen van winkels naar voornamelijk wonen of het domweg slopen van panden.

MaatregelenDoelKosten
Herontwikkeling Langestraat Noordverbetering aansluiting/gevels€ 175.000
Langestraat 117Opknappen gevel60.000
Blijhamsterstraat 5/5a en Torenstraat 29 transformatie verpaupering€ 300.000
Blijhamstersterstraat 4-6 (Flint)transformatie verpaupering€ 150.000
Torenstraat 5, 19, 23, 39 en 41 transformatie detailhandel/verpaupering€ 380.000
Torenstraat 32 aankoop+sloop          € 180.000
Torenstraat 33 (Chinees) in 2019 gesloopttransformatie horeca€ 30.000
Torenstraat 38 (Meubelhuis onder flat)transformatie detailhandel/verpaupering10.000
Marktplein 8ombouw pand€ 10.000
Venne 170aOpknappen gevel25.000
Venne C1000 + stukje parkeerterreintransformatie omgeving/detailhandel€ 2.200.000
Venne oude Aldi
transformatie omgeving/detailhandel520.000
panden Vissersdijk (naast 't Rond)transformatie omgeving/detailhandel1.500.000
Locatie Mestemaker (achter Hema)transformatie omgeving/detailhandel€ 20.000

Tabel 2 - Overzicht belangrijkste aankopen vastgoed + ombouwsubsidies (bron: mail gemeente 23-01-2018)

Het grootste deel van het bedrag is uitgegeven aan de sloop van de C1000 + omgeving en de voormalige Aldi aan de Venne.
In 2015 schreef BOB al dat een deel van de opgekochte panden is afgebroken, maar gelukkig niet alles. De gemeente betaalde een 0,5 miljoen voor het oude pand van de Aldi aan de Venne en verkocht het vervolgens voor 0,25 miljoen aan kerkgemeenschap Immanuël. Die club heeft dus een zwaar gesubsidieerd pand gekregen. [Link BOB-artikel hier]

 

B – Gesubsidieerd verhuizen en gevels verfraaien (Stimuleringsverordening)
Met de 700.0000 euro van de pot Stimuleringsverordening zijn slechts 2 winkels gesubsidieerd verhuisd . Het gaat om een interieurzaak aan het eind van de Torenstraat naar het begin en een toko van de Torenstraat naar ’t Rond. (Toko bestaat helaas niet meer.)
De rest van het subsidiegeld is vooral uitgeven aan het verfraaien van winkelgevels. In de meeste gevallen gaat het om bedragen tot z’n 10.000 euro. Een uitzondering is een (voormalige) fietsenzaak die het absurde bedrag van 60.000 euro kreeg.


Verkeerde prioriteiten
Een belangrijk onderdeel van het opknappen van de binnenstad had de versterking van het winkelbestand moeten zijn. Edoch, bijna de helft deel van het geld is opgegaan aan de vernieuwing van riolering en bestrating op de Venne, Liefkenshoek, Stationsgebied en Gassingel (7 miljoen).
Daarnaast is maar liefst 2,4 miljoen in de rotonde Oldambtplein gestoken. Dat is samen 9,4 miljoen alleen voor stenen en riool.


Gebrek aan visie
Het beleid van de gemeente was nogal zwalkend. In 2014 werd de voormalige Aldi omgebouwd tot kerk waarmee 2200m2 uit de markt werd gehaald. In die periode waren er ook plannen voor een meubelboulevard en bouwmarkt aan de Beertsterweg achter de Formido. Wethouder Broekhuizen zei daarover het volgende: “Als nu ook het meubelboulevardplan achter de Formido niet doorgaat, scheelt dat ook een hoop m2”.
Dat was kolder, want die m2 bestonden alleen maar als plan.

In 2017 was de wethouder blijkbaar van mening veranderd. In het Dagblad van 16 mei meldde zij vol trots, dat een ontwikkelaar belangstelling had, voor jawel, het terrein aan de Beertsterweg. Dat is een draai van 180 graden t.o.v. de ideeën uit 2014.
Ook de sloop van de C1000 was een ernstige vergissing. [BOB-artikel – sloop C1000].


Leegstand vooral probleem pandeigenaar
Dat zogenaamd uit de markt halen van m2 met geld van de belastingbetaler is in mijn ogen een vreemde zaak.
Ja, veel winkelpanden staan al jaren leeg en in de meeste zal nooit weer een winkel worden gevestigd. Dat is pech voor de pandeigenaar, maar de economie is een dynamisch ding. Ooit was de Blijhamsterstraat een belangrijke winkelstraat, maar dat is al decennia voorbij. Dat proces is nu in de Torenstraat ook volop aan de gang. Diverse winkelpanden krijgen een nieuwe functie door ze om te bouwen tot woonruimte. Daar zijn ook subsidies voor beschikbaar. Leegstand in de uiteinden van winkelstraten is niet anders. Daar waar geen loop is van publiek, heeft een winkel (meestal) ook geen bestaansrecht.


Conclusie
Wat dit artikel wil laten zien, is dat overheidsbeleid weinig invloed heeft op het winkelbestand. Het is vooral verkwisting van belastinggeld. Jazeker, er zijn winkels omgebouwd tot woningen, zoals in de Torenstraat. Dat de gemeente daarvoor een verbouwingssubsidie beschikbaar stelt, is leuk meegenomen, maar zal voor de pandeigenaar geen doorslaggevend argument zijn.
De miljoenen die zijn gebruikt voor aankoop en sloop van diverse panden laten pijnlijk zien, dat er geen sprake is van samenhangend beleid of een visie hoe het er daarna uit moet zien. Het blijft beperkt tot de zoveelste stadstuin zoals in de Torenstraat.
Waarom geen woningbouw? Zorg voor een mooie gevelwand. Zorg voor eenheid in bebouwing. Dat is toch niet zo moeilijk. Nu is het een gatenkaas.

Het winkelcentrum zelf (de middenstand) is van die miljoenen niks wijzer geworden. Dat is niet zo verwonderlijk, want de gemeente luistert niet naar de ondernemers. Bij de start van het “Binnenstad Beter” plan in 2013 hebben winkeliers massaal geprotesteerd. [Dagblad artikel – kritiek besteding miljoenen]. Bij de sloop van de C1000 in 2015 waren er niet alleen veel protesten, maar spanden boze ondernemers ook nog een kort geding aan tegen de gemeente. Die deed alsof ze luisterde, maar hield de actievoerders ronduit voor de gek [BOB-artikel sloop C1000 hier]. In 2017 kwam de gemeente met een nieuw bestemmingsplan voor het centrum. Dat leverde veel boze reacties op, maar de gemeente was doof [Dagblad artikel – kritiek bestemmingplan centrum] en [Dagblad artikel – brandbrief bezorgde ondernemers ].
Ben benieuwd of de middenstand nog enig vertrouwen in de gemeente heeft.

Binnenkort beslist de gemeenteraad over nieuw plan voor het opknappen van het winkelcentrum. Daar moeten wederom miljoenen voor op tafel komen. Gezien dit verhaal lijkt het vooral weggooien van belastinggeld.


Suggestie – Verhuizen Jumbo en Aldi naar oude Sint Lucas
Allerlei adviesbureaus  die de gemeente inhuurt, geven duidelijk aan hoe belangrijk een supermarkt voor een winkelgebied is. “Gewone” winkels verhuizen alleen is niet voldoende. Er moet een “trekker” dichtbij zijn. Het beleid van de gemeente Oldambt om van het Oldambtplein-gebied een sterke trekker te maken voor het noordelijk deel van de Langestraat d.m.v. het Cultuurhuis is een faliekante mislukking geworden.

De plek waar de Jumbo en Aldi zitten met die rare parkeerplaats aan de achterkant waarbij je om de Klinker heen moet rijden, is tamelijk onlogisch. Achteraf hadden de ingangen van de winkels aan de Stikkerlaan gesitueerd moeten worden met de parkeerplaats op de Blaauwlokatie.
Nog logischer zou zijn om beide supermarkten op de begane grond van het ziekenhuis een plek te geven (met eventueel in de kelder een parkeergarage). Dan heb je een trekker voor met name het noordelijke deel van de Langestraat. Is ook gelijk compensatie voor het verdwijnen van parkeerruimte vanwege de bouw van het nieuwe gemeentehuis. De rest van het oude ziekenhuis kan omgebouwd worden tot appartementen (niet voor jongeren).
Proberen Albert Heijn te laten verhuizen naar het ziekenhuis is een dom plan. Het Postilterrein waar AH nu zit, loopt als een tierelier. Daar moet je vooral van afblijven.

En jawel, in het nieuwe gemeenteplan voor het opknappen van het centrum wordt ook ’t Rond genoemd. Ik roep al jaren dat die plek uiterst geschikt is als gemeentehuis. Maar mijn stem is niet zo luid als die van anderen (hoi Cor Boerma). De aanpassing kost een fractie van de huidige nieuwbouw.
Op de A1-locatie (naast de Hema) kan dan eindelijk een mooie winkel of horecagelegenheid met terras worden gebouwd. Een gemeentekantoor heeft daar helemaal niks te zoeken.


Aanvulling
Na stevige kritiek van de middenstand en diverse politieke partijen is in de raadsvergadering van 29 juni 2021 besloten om de nieuwe detailhandelvisie door te schuiven naar het najaar en dan met een aangepaste versie te komen. 

Blijhamsterstraat 5 en 5a – restauratie of sloop

Inleiding
Op deze site is al meerdere keren geschreven over de curieuze wijze waarop de gemeente omgaat met vastgoed. Het gaat dan om bijvoorbeeld het jarenlang laten verpauperen van historische gebouwen als de voormalige Tramwerkplaats, Phaff-wijnfabriek en de panden Kok. Artikel staat [hier]

Andere gebouwen die amper 40 jaar oud waren, zoals de Muziekschool (1977-2010, 33 jaar), Klinker (1973-2009, 36 jaar) en bibliotheek (1977-2019, 42 jaar) werden gesloopt, omdat het geen “courante” gebouwen meer zouden zijn. Artikelen [Klinker hier] en [bibliotheek hier]

Inmiddels zijn de laatste maanden weer 2 panden regelmatig in het nieuws. Het gaat om Blijhamsterstraat 5 en 5a in Winschoten. Twee karakteristieke woon/winkelpanden gebouwd tussen ca 1880-1890. De vraag is: Wordt het slopen of restaureren van de voorgevel met daarachter nieuwbouw?


Meer dan alleen Blijhamsterstraat 5 en 5a
De ontwikkelingen rond deze twee panden kunnen echter niet los gezien worden van die van het naastgelegen appartementencomplex op de hoek Blijhamsterstraat/Carolieweg. Zelfs de voormalige videotheek aan de Torenstraat 32/32a doet mee in dit drama.
Het gesodemieter is begonnen in 2002 met het in brand steken van het hoekpand Blijhamsterstraat/Carolieweg. Onderstaande tijdlijn is een beknopte samenvatting van de gebeurtenissen van de afgelopen 19 jaar.


Tijdlijn

DatumGebeurtenis
2002 - 6 mrt hoekpand Blijhamsterstraat/Carolieweg afgebrand. (Officiële huisnrs Blijhamsterstraat 3 en 3a.)
2004 - 17 mrt Winschoter bedrijf Second Vastgoed koopt Blijhamsterstraat 5 en 5a + hoekpand 3 en 3a.
2004 - 24 dec.plan voor appartementen/winkels gepresenteerd (in Dagblad)
op 5/5a 8 appartementen + bedrijfsruimte + parkeerkelder
op 3/3a 9 appartementen + bedrijfsruimte
2005appartementencomplex hoek Blijhamsterstraat/Carolieweg klaar.
Ingangen aan de Torenstraat. Dat zijn de nieuwe adressen.
Adressen Blijhamsterstraat 3 en 3a opgeheven.
2011 - juli/dec Slochter firma Havos koopt Blijhamsterstraat 5/5a en appartementencomplex 3/3a voor Eu 490.000 van Deutsche Bank wegens niet nakomen financi?le verplichtingen van Second Vastgoed (dus niet wegens faillissement).
2013 - 22 jan.Second Vastgoed failliet verklaard
2015 - 10 febrcollege B & W besluit tot aankoop Torenstraat 32 (videotheek Hekman)
2015 - 13 febr gemeente koopt panden 5/5a van Havos voor 200.000 euro
2015 - 21 sept sloopvergunning Torenstraat 32 aangevraagd (gesloopt in 2015/2016)
2015/2016bedrijfsruimte onder appartementencomplex omgebouwd tot appartementen
2018 - dec. lijst met karakteristieke panden centrum klaar (incl Blijhamsterstraat 5/5a)
2019 - 26 mrtgemeente wil panden 5/5a binnen enkele weken slopen
2020 - 25 meisloop afgeblazen, college wist niet dat pand op lijst karakteristieke panden stond. architectenbureau Adema maakt renovatieplan
2020 - decHavos maakt bekend de gemeente voor de rechter te slepen om bergingen en wil sloop panden
2021 - 5 mrt gemeente meldt de plaatsing van 6 containers voor gevels
2021 - 9 mrtarchitect Adema boos op gemeente


Bouw appartementen na brand 2002
Ruim 2 jaar nadat het hoekpand Blijhamsterstraat/Carolieweg door brand verwoest werd, kocht het Winschoter bedrijf Second Vastgoed het inmiddels opgeruimde perceel + de panden Blijhamsterstraat 5 en 5a. Het was de bedoeling om er appartementen neer te zetten. Het plan omvatte zowel nieuwbouw als verbouw.

De bouw zou in fases plaatsvinden. Als eerste werd een appartementencomplex op de hoek Blijhamsterstraat/Carolieweg gebouwd met op de begane grond bedrijfsruimte. In 2005 was het gebouw klaar en trokken de eerste huurders in de appartementen, maar de bedrijfsruimte bleef onverhuurd.

De panden 5/5a stonden al die jaren leeg in afwachting van fase twee, namelijk het verbouwen tot appartementen met daaronder een parkeerkelder. De uitgang van de kelder zou aan de achterkant, de Torenstraat uitkomen. Op die plek, nr 32, stond videotheek Hekman.
Wegens financiële problemen van Second Vastgoed liep het allemaal wat anders.


Havos koopt panden Blijhamsterstraat in 2011
Aangezien Second Vastgoed zijn schulden aan de bank niet kon aflossen, verkocht de bank o.a. de panden Blijhamsterstraat 5/5a en 3/3a (appartementencomplex) aan Havos. Vervolgens deed Havos vrijwel niets met 5/5a waardoor deze alleen maar verder verpauperden. (foto’s uit 2009 en 2014)

Situatie oktober 2009 (klik voor groot)

Situatie november 2014 (klik voor groot)


Gemeente koopt 5/5a in 2015
In de periode 2013-2017 liep bij de gemeente het project “Versterking Binnenstad”. Het project had onder andere als doel het opkopen/slopen van verpauperde panden in het Winschoter centrum.
In het kader van dat project kocht de gemeente in 2015 Blijhamsterstraat 5/5a voor Eu 200.000,- van Havos. In de koopakte stond een merkwaardige bepaling (optierecht) over het terugkopen van een stuk grond (96m2) waarop Havos twaalf bergingen zou plaatsen voor de bewoners van het appartementencomplex er naast (hoek Blijhamsterstraat/Carolieweg). [rood omkaderd, pagina 4 – document klik hier]

Die bepaling is echter alleen uit te voeren als de panden zouden worden gesloopt. Dat was destijds dus ook al de intentie van de gemeente. In de koopakte wordt dat omschreven als “herontwikkeling van de panden aan de Blijhamsterstraat 5 en 5a en de daarbij behorende grond.”

Volgens de situatietekening die bij het koopcontract zat [document hieronder, helaas niet zo scherp], ontstaat na sloop een doorkijk van Blijhamsterstraat naar Torenstraat (gele deel) waarbij de bergingen aan de Blijhamsterstraatkant zouden worden geplaatst. Dat is het grote blauw gearceerd stuk. Komt overeen met ca 96m2.
Voor het aanzicht  van de straat is dat werkelijk een drama. (De blauwe pijlen zijn doorgangen.  Zo is er een ook doorgang getekend van Torenstraat naar de Blijhamsterstraat tussen de bergingen en het naastgelegen appartementencomplex in. De functie van de kleinere, blauwe vakken achter Hekman is niet duidelijk. Valt ook buiten het 5/5a gebied. )
Op de tekening is ook te zien dat Torenstraat 32, videotheek Hekman, al is verdwenen. Officieel was de gemeente toen nog geen eigenaar van het pand (pas op 14 juli 2015) en moest het nog gesloopt worden.

Situatieschets bijlage koopakte gemeente van Blijhamsterstraat 5/5a (klik voor groot)

Ik begrijp werkelijk niet wie namens de gemeente akkoord gaat met zulke bepalingen.

Na het sluiten van het koopcontract zal meneer Havos ongetwijfeld minstens 1 fles champagne hebben ontkurkt om deze voor hem lucratieve deal te vieren.
Ga maar na. Hij krijgt een forse zak geld voor 2 panden die al ernstig verpauperd waren en voor hem geen waarde meer hebben. Hoeft deze niet te slopen en heeft dus geen sloopkosten, en krijgt voor 1 euro een deel van het opgeschoonde terrein terug.


Torenstraat 32 – videotheek
De achterkant van Blijhamsterstraat 5/5a komt via 2 smalle stegen uit in de Torenstraat. Tussen de beide stegen in stond de voormalige videotheek Hekman. Zie foto.

Voormalige videotheek in 2014

Situatie 2020 – stadstuin

In het oorspronkelijke plan van Second Vastgoed zouden in 5/5a appartementen komen met daaronder een parkeerkelder. Om die goed bereikbaar te maken, lukt alleen als de videotheek gesloopt zou worden. Dat is in de periode dat het parkeerkelderverhaal speelde echter niet gebeurd.

Die aankoop/sloop van de videotheek was dan ook een vreemde beslissing. Blijhamsterstraat 5/5a zou gesloopt worden, dus een ingang voor een parkeerkelder was niet meer nodig. Het pand Torenstraat 32 was ook niet slecht, zie foto. Zou prima omgebouwd kunnen worden tot appartementen, zoals later met meer panden in de Torenstraat is gebeurd. Het werd echter gesloopt, omdat het als een rotte kies werd beschouwd. Wordt nu gebruikt als stadstuintje.

Opvallend genoeg nam de gemeente de beslissing tot koop/sloop drie dagen na het aankopen van Blijhamsterstraat 5/5a.  De koopsom van de videotheek bedroeg Eu 180.000,-.


Rol gemeente 1 – sloop of restauratie
Zoals uit het voorgaande al duidelijk werd, speelt de gemeente een vreemde rol in het geheel.

De gemeente beweert dat zij na de aankoop in 2015 wel degelijk heeft geprobeerd de panden te beschermen. Beide zouden wind- en waterdicht gemaakt zijn en palen aan de binnenkant geslagen om de constructie te verstevigen. Ook is de dakgoot aangepakt.

Dat is een raar verhaal. Toen de gemeente de panden in 2015 kocht, was het al de bedoeling om deze te slopen en er bergingen neer te zetten. Staat min of meer in het koopcontract [document klik hier]. Onderstaande foto’s laten ook zien dat er aan de buitenkant nooit iets constructiefs aan het pand is gebeurd. Al helemaal niet aan de dakgoot. Wie laat een gemeentelijke woordvoerder dergelijke onzin uitkramen?

Situatie november 2014 (klik voor groot)

Situatie juli 2019 (klik voor groot)

In maart 2019 vraagt de gemeente een sloopvergunning aan voor 5/5a. Weer gebeurt er ruim een jaar niets. In mei 2020 maakte de gemeente bekend, dat de sloop niet doorgaat. Met dank aan erfgoedvereniging Heemschut die het college van B & W erop attendeerde, dat beide panden op de gemeentelijke lijst met karakteristieke panden staan (DvhN 29-05-2020).
De gemeente had zelfs een architectenbureau (Adema) weten te vinden dat een renovatieplan zou gaan opstellen, zodat de panden weer geschikt zijn voor bewoning. Als het plan wordt goedgekeurd, mag het architectenbureau de panden zelfs kopen.
Het plan is nu, maart 2021, vrijwel klaar en er zijn al wat schetsen te zien geweest op de site van het Dagblad van het Noorden. Hier een voorbeeld.

Schets renovatieplan 2021 (bron: architectenbureau Adema – Dagblad vh Noorden)

 


Rol gemeente 2 – containers voor gevels
Voorafgaand aan het opstellen van het renovatieplan heeft het architectenbureau de panden van binnen opgeruimd en niet geconstateerd, dat er iets met de gevels aan de hand is. Nu, begin maart, heeft een bouwkundige vastgesteld dat de gevels van nrs 5/5a voorover zouden hellen. Daarop heeft de gemeente 6 grote containers voor de panden gezet.
Maar wie heeft die bouwkundige ingehuurd en waarom?
Is de gemeente bang voor een rechtszaak met Havos en stuurt zij alsnog aan op sloop?


Rol gemeente 3 – lijst met karakteristieke panden
Die lijst met karakteristieke panden is van december 2018. [Document staat hier] Waarom wist het college van B & W niet dat die panden daar op staan? De verantwoordelijke afdeling is Ruimtelijke Ordening (slopen en bouwen). Communiceert die niet met haar baas, wethouder Erich Wünker of heeft die z’n eigen agenda?


Rol gemeente 4 – ruzie met verkoper Havos
Inmiddels ruziet de voormalige verkoper, Havos, al jarenlang met de gemeente over de bouw van de bergingen. Die ruzie is zodanig hoog opgelopen, dat het Havos verboden is nog direct te mailen of bellen met de bij het project betrokken ambtenaren.

Havos heeft de gemeente voor de rechter gedaagd om een uitspraak af te dwingen over het slopen van 5/5a en de bouw van de bergingen op een deel van de dan vrijgekomen grond. Betekent dat de rechter een uitspraak zou moeten doen over wel of niet slopen. In het koopcontract met de gemeente staat echter niet met zoveel woorden omschreven dat de panden gesloopt moeten worden. Er wordt gesproken over “herontwikkeling”. Daar kun je alle kanten mee op. Als er niets gesloopt wordt, is het optierecht ook niet van toepassing.

Maar helaas voor de gemeente en de Oldambtster belastingbetalers staat in de koopakte ook nog bepaling 8 [rood omkaderd, pagina 5 – document klik hier].

8. Boeteclausule
Indien de optiegever het registergoed in strijd met het aan de optienemer verleende optierecht overdraagt, verbeurt zij een boete groot tien duizend euro (€ 10.000,00), onverminderd het recht van de optienemer op de vergoeding van de schade die hij dientengevolge lijdt.

Mogelijk heeft de gemeente deze bepaling pas onlangs ontdekt. Dat zou het zwalkende beleid van slopen – restaureren – slopen kunnen verklaren.  De zogenaamd voorover hellende gevels en plaatsing van containers lijken bedoeld om het pad voor sloop te effenen.


Hoe verder?
Het renovatieplan van architectenbureau Adema lijkt een geweldige mogelijkheid om de panden (gevels) van Blijhamsterstraat 5/a te behouden. Dat is winst voor vrijwel iedereen.

Blijft het probleem van de 12 bergingen. Is het wat om die op het terrein van de voormalige videotheek in de Torenstraat te plaatsen? Nu is daar een zogenaamde stadstuin. Uiteindelijk is dat niks anders dan een lelijk gat in de bebouwing. Wanneer de bergingen ook nog eens achter een mooie hoge heg worden geplaatst, ziet het er een stuk beter uit dan nu.

Nog fraaier is op die plek een pand met appartementen en op de begane grond of in de kelder bergingen. Uiteindelijk is het een win-win situatie voor iedereen, maar het meest voor de inwoners van Winschoten.