Glasvezel in het Oldambt?

Inleiding
Op initiatief van de gemeente Oldambt is in september 2013 de stichting Oldambt Verbindt opgericht.
Deze stichting moet er voor gaan zorgen dat naar ieder huisje en boerderij in de gemeente Oldambt een glasvezelverbinding wordt aangelegd. Het belangrijkste voordeel van een glasvezel t.o.v. kabel (bijv van Ziggo) of ADSL (o.a. KPN, XS4ALL) is dat je zeer snel kunt internetten.

De reden dat commerciële bedrijven dat niet doen, is simpelweg een kwestie van kosten. Het aanleggen van glasvezel van huis tot huis in een dorp of stad is al duur. Maar een boerderij in de polder aansluiten, is helemaal een kostbare zaak. Een bedrijf verdient die kosten nooit weer terug. Door het oprichten van een coöperatie waarvan alle deelnemers ook eigenaar zijn, denkt de gemeente via Oldambt Verbindt de kosten wel beheersbaar te houden. Het komt er op neer dat de bewoners in de dichtbevolkte gebieden, zoals Winschoten, gaan betalen voor de huisjes en de boerderijen in het buitengebied.
Om het project verder uit te werken, heeft de gemeente de stichting € 35.000,- gegeven.

Update 4-2-2015: De oorspronkelijke website van Oldambt Verbindt is al een aantal dagen niet meer in de lucht. Betekent dat diverse links in dit artikel ook niet meer werken. Na een aantal maanden is de vernieuwe website weer actief.

Waarom glasvezel?
Volgens Oldambt Verbindt zou de leefbaarheid van het Oldambt ernstig in gevaar komen als er geen snel internet in dunbevolkte gebieden beschikbaar zou zijn.
Dit is o.a. nodig voor mensen die willen thuiswerken of om ouderen langer thuis te laten wonen. Via een camera kan de zorginstelling dan met zo’n ouder iemand communiceren. De beste oplossing hiervoor zou een glasvezel naar ieder huisje en boerderij zijn.

Dat idee is vooral gebaseerd op een rapport van promovendus Koen Salemink die daar op mocht promoveren bij landbouweconoom Dirk Strijker van de Rijksuniversiteit Groningen. Daarom staan dus ook beider namen op de omslag van het rapport. (Overigens is een landbouweconoom iemand die o.a. weet hoeveel kippen in een varkenshok passen en als de econoom heel goed is in z’n vak, kan hij/zij zelfs vertellen hoeveel varkens in een kippenhok gaan.)
Het rapport is betaald door de Provincie Groningen uit een potje wat o.a. bedoeld is om projecten over krimp te financieren. Politici zien krimp vooral als een probleem. Dat is mooi, want dat kunnen allerlei projecten worden opgestart en mensen aan het werk worden gezet met schrijven van rapporten en houden van seminars. Kortom, er kan lekker veel belastinggeld worden rondgepompt. Maar is krimp werkelijk een probleem? Nee, meestal niet, maar wel in de hoofden van politici, maar daar kom ik in een ander artikel nog wel eens op terug.

Sympathiek plan, maar…..
Om Oldambt compleet van glasvezel te voorzien is een hoop geld nodig. Commerciële bedrijven zien er geen brood in, daarom heeft de gemeente iets anders bedacht. Er dient een coöperatie te worden opgericht waarvan de bewoners aandeelhouder kunnen worden of alleen maar een abonnement bij afsluiten. Maar dat levert voor de aanleg niet genoeg geld op. Aangezien de gemeente ook niet zo goed in de slappe was zit, heeft zij de ogen op “Brussel” gericht waar men een zak met geld hoopt te vinden. Dat is indirect belastinggeld van u en mij, alleen loopt het nu over een heleboel ambtenarenschijven waardoor er veel geld verloren gaat. Maar dat wordt voor het gemak maar even vergeten.
Het is mooi dat wethouder Laura Broekhuizen (PvdA) babbelt met allerlei lieden in Brussel over centjes, maar misschien is het beter om eens naar de technische stand van zaken te kijken alvorens een hoop energie en geld te steken in een project wat misschien helemaal niet nodig is.

Beschikbare snelheden
De initiatiefnemers van Oldambt Verbindt willen een snelheid aanbieden van 100MBit up en down. De op dit moment in het Oldambt maximaal beschikbare download snelheid via Ziggo-kabel of ADSL is ca 50 MBit (up is 5MBit). Dat geldt ook voor de dorpen en buitengebieden zoals de polder. Ik heb even wat checks gedaan bij diverse providers en dat geeft onderstaande tabel. De snelheden gelden voor zowel de Ziggo-kabel (mits aanwezig) als ADSL (hier XS4ALL).

Tabel 1 – beschikbare snelheden internet in Oldambt (buitengebied+centrum Ws)

Nieuwe technieken
De technische ontwikkelingen op ADSL-gebied staan nog steeds niet stil. Zo biedt een aantal providers inmiddels VDSL aan. Dat betekent 100MBit down en 10MBit up. Ter vergelijking: wat Oldambt Verbindt via glasvezel aanbiedt, is 100MBit down en 100MBit up. Dat komt al aardig in de buurt en daarvoor hoeft geen coöperatie te worden opgericht noch hoeven de burgers daarvoor allerlei verplichtingen aan te gaan. Het is jammer dat uitgerekend de link naar een financiële onderbouwing op de website van Oldambt Verbindt ontbreek.

Glasvezel is overigens ook nu al beschikbaar in Oldambt. In Winschoten op de bedrijfsterreinen Hoogebrug, Reiderland en Rensel. In Scheemda op bedrijfsterrein Eextahaven en in Nieuweschans op bedrijfsterrein Bolwerck. Aansluitingen worden geleverd door o.a. de firma ipvisie (klik hier). Deze firma levert vrijwel overal in Oldambt een glasvezelverbinding.

Ook op draadloos internet gebied worden nog steeds mooie producten ontwikkeld. Het Amerikaanse bedrijf AOptix heeft een nieuw systeem ontwikkeld voor draadloos internet met snelheden tot 2000MBit over 10Km (klik hier). Het was oorspronkelijk bedoeld voor het Amerikaanse leger. Ideaal voor polders.

Niet nieuw, maar ook een mogelijkheid is het stapelen van ADSL-verbindingen. I.p.v. van 1 abonnement neemt iemand er nu bijvoorbeeld 4. Daardoor ontstaat in principe een 4-voudige snelheid. (Bijv. 4x 20MBit geeft 80MBit)

Snelheidsonkunde
Wat betreft de toepassingen lijken de initiatiefnemers geen idee te hebben van snelheden. Om bijvoorbeeld zorgbehoevende mensen thuis te monitoren zijn de huidige snelheden meer dan voldoende. De minimaal beschikbare abonnementen hebben een snelheid van 20MBit down/2MBit up (Ziggo 30/3). Daarmee kun je via een camera in realtime kijken wat er bij iemand thuis gebeurt.
Waarom een boer in de polder een glasvezelverbinding van 100MBit nodig zou hebben, zou ik graag eens uitgelegd zien.

Het is nogal lachwekkend om te denken dat je voor internetbankieren ook glasvezel nodig zou hebben. Daarvoor is zelfs de langzaamste verbinding meer dan voldoende.

De glasvezel gebruiken voor tv/radio is geen nieuwe toepassing. Beide zijn al te ontvangen via antenne, kabel en ADSL. In de afgelegen gebieden hangt aan de huizen een schotel waarmee men tv kijkt. Zelfs in de dichtbevolkte gebieden zie je het aantal schotels toenemen, omdat je voor een lagere prijs meer zenders ontvangt dan via de Ziggo-kabel.

Aanleg (glasvezel)kabel – geschiedenis herhaalt zich
Wat betreft de mogelijke aanleg van een glasvezelnet lijkt de geschiedenis zich te herhalen. In de jaren 70/80 werd door de gemeente Winschoten via het gasbedrijf de kabel voor radio en tv aangelegd. Toen nog een gemeentelijke organisatie. Een aantal jaren later werd de kabel verkocht aan de voorlopers van het huidige Ziggo. Nu maakt de gemeente zich sterk om opnieuw een kabel aan te leggen, maar dan via een andere organisatie, een coöperatie. Het gevolgd is dat particuliere bedrijven worden beconcurreerd met belastinggeld. Wanneer deze bedrijven daardoor verdwijnen en alleen de coöperatie zou overblijven, kan ik als consument niet meer van aanbieder wisselen. Concurrentie houdt juist bedrijven scherp en zorgt voor vernieuwing. En het zorgt voor een scherpe prijs.

Over de Stichting Oldambt Verbindt
Op de website van de stichting (klik hier) is geen contactadres te vinden of wie in het bestuur zitten, maar na wat speuren, komt het volgende te voorschijn. Voorzitter is Elles Bulder (Scheemda, eigenaar onderzoeksbureau Elles Bulder), secretaris Thijs Huisman (eigenaar Huning’s Watersport en Zeilschool Blauwestad), penningmeester Hennie Sanders (directeur Oosterlengte). Andere bestuursleden zijn Jaap Hansen (onderwijs), Cor Boerma (o.a. Boerma autoschade Winschoten), Jan van Erp (Midwolda, melkveehouder en voorzitter LTO Noord Oldambt) en Hilde van Ree (woonstichting Het Groninger Huis).
De stichting Oldambt Verbindt heeft als adres Johan Modastraat 6 en dat is het gemeentehuis van Oldambt.
Het is opvallend, dat de bestuursleden van Oldambt Verbindt allemaal vertegenwoordigers zijn van organisaties of bedrijven, maar dat de gewone burger, die in de coöperatie het grootste deel van de kosten zal moeten opbrengen, door niemand wordt vertegenwoordigd.

De website van Oldambt Verbindt ziet er mooi strak uit. Helaas is de informatie niet altijd helder en bevat veel nietszeggende blabla zoals “Een bewezen manier van werken, die rekening houdt met onze behoeften” of “Oldambt Verbindt – omdat de band tussen dier en mens ons maakt wat we zijn”. Daarnaast goedkope bangmakerij dat ouderen eerder hun huis uit zouden moeten wegens het ontbreken van een glasvezel.

Op het belangrijkste punt, namelijk de kosten, ontbreekt de link naar een pagina waar dat zou worden uitgelegd. (klik hier – en kijk bij “Hoe zit dit dan in elkaar?”)

Veel tekst is zo algemeen, dat het lijkt of deze met knippen-en-plakken van een andere site is gecopieerd. Dat is heel goed te zien wanneer iemand zich aanmeldt via de knop “Ja, ik heb interesse”. Er verschijnt een invulformulier met de tekst “Laat hieronder alstublieft uw gegevens achter om op de hoogte te blijven van het nieuws rondom glasvezel in de gemeente Fryske Marren.” Ik dacht dat het om de gemeente Oldambt ging.
Helaas kan ik deze en bovenstaande fouten niet melden, omdat er geen contactadres op de site staat.

Tip: als de site potentiële deelnemers aan het project over de streep moet trekken, schrap dan driekwart van de tekst en breng het terug tot enkele pagina’s met daarop antwoorden op simpele vragen als wat kost het en hoeveel deelnemers zijn er nodig.
En zorg ook voor een algemeen reactieformulier.

Samenvattend – Bezwaren
Hoe sympathiek het plan voor het aanbieden van glasvezel via een eigen coöperatie ook klinkt, er zitten nogal wat haken en ogen aan.

1 – Snelheid
De snelheid van ADSL en Ziggo internet in Oldambt gaat nog steeds omhoog (nu max. 50/5MBit).
Het Amerikaanse bedrijf AOptix heeft een nieuw systeem ontwikkelt voor draadloos internet met snelheden tot 2000Mbit over 10Km (klik hier ). Het was oorspronkelijk bedoeld voor het Amerikaanse leger. Ideaal voor onrendabele gebieden, zoals polders.

2 – Keuzevrijheid welke leverancier wordt mogelijk beperkt
De huidige internet-leveranciers zijn particuliere bedrijven die straks door de coöperatie worden beconcurreerd met belastinggeld. Wanneer deze bedrijven daardoor verdwijnen en alleen de coöperatie zou overblijven, kan ik als consument niet meer van aanbieder wisselen. Concurrentie houdt juist bedrijven scherp en zorgt voor vernieuwing.

3 – Afgedwongen solidariteit
Inwoners in een grotere plaats zullen extra moeten betalen voor de huisjes en de boerderijen op het platteland. Wilt u dat?

4 – Oude wijn in nieuwe zak
De glasvezel gebruiken voor tv/radio is geen nieuwe toepassing. Beide zijn al te ontvangen via antenne, kabel en ADSL. In de afgelegen gebieden hangt aan de huizen een schotel waarmee men tv kijkt. Opvallend genoeg neemt in de dichtbevolkte gebieden het aantal schotels toe, omdat je voor een lagere prijs dan de kabel meer zenders ontvangt.

5 – OpenNet
De initiatiefnemers schermen met zelf bepalen van inhoud via OpenNet. Tja, zal wel, maar waarom zou ik me daar druk om maken?

6 – Onderhoud
Voor het onderhoud en reparaties zal een organisatie moeten worden opgezet. Dat kost ook geld. Die kosten zullen naar verhouding hoog zijn aangezien het Oldambt een klein gebied is.

Alternatief
Het aanleggen van glasvezel van huis tot huis is in mijn ogen peperduur en onnodig. Een veel goedkopere oplossing is het aanleggen van extra, lokale verdeelpunten (voor zover nog niet aanwezig) in een wijk of buurt en die onderling via glasvezel te verbinden. Het laatste stukje, de verbinding van zo’n verdeelpunt naar een huis kan dan gerealiseerd worden met de huidige koperdraden die ook voor de vaste telefoonaansluiting worden gebruikt. De op dit moment beschikbare snelheid komt al in de buurt van wat de plannenmakers van Oldambt Verbindt willen. En dat is echt meer dan genoeg voor een particulier of bedrijf. Mocht een bedrijf/particulier echt meer nodig hebben, dan is het mogelijk om lijnen samen te voegen (stapelen) waardoor een hogere snelheid ontstaat.

Opm: inmiddels is een 2e artikel over glasvezel op BOB geplaatst, namelijk “Oldambt en glasvezel – communicatie errors”.  Artikel staat hier