Berichten

Bopinie -> Sint Maarten – OZB – Koopkracht

Kip kap kogel
Sìnt mit n vogel
Hier woont n rieke man
Dij ons wel wat geven kan
N appel of n peer
Kom hier t haile joar nait weer

Zoiets moet een groep leerlingen/leraren van school Ubbo Emmius Winschoten vast hebben gedacht na afloop van het gesprek, dat zij met de gemeente hadden over een te houden inzamelingsactie voor het eiland Sint Maarten. Die “rieke man” is in dit geval de gemeente Oldambt.

Wat is precies de bedoeling? Het eiland Sint Maarten is enige tijd geleden getroffen door een orkaan. Het Ubbo onderhoudt directe contacten met 2 verwoeste scholen op het eiland en wil graag helpen met de wederopbouw. Het in te zamelen geld gaat direct naar de scholen. Er zitten geen andere organisaties tussen. Er blijft niks aan de strijkstok hangen. Niet geheel toevallig wordt de actie op 10 en 11 november 2017 gehouden.

De gemeente vindt dit zo’n sympathiek plan dat zij per Oldambtster 1 euro beschikbaar stelt. Met 38.000 inwoners kom je dan op een bedrag van 38.000 euro. Moet bekennen dat ik daar toch wat moeite mee heb. De Nederlandse overheid wil 550 miljoen beschikbaar stellen en ook de EU is van plan om een zak met geld te geven. Aangezien dat uiteindelijk allemaal geld van o.a. de Nederlandse belastingbetaler is, geven de inwoners van het Oldambt dus 3x. Namelijk via de gemeente, de landelijke overheid en de Europese Unie.
Lijkt mij een beetje veel van het goede. Zeker voor een gemeente die tot de armste van het land behoort. Respect overigens voor de leerlingen die zich betrokken voelen bij dit project en helpen met de uitvoering.


De gemeente mag trouwens sowieso graag voor Sinterklaas spelen. Hier wat voorbeelden van dit jaar:

– Wielerronde Healthy Aging Tour > subsidie van € 16.240,-
– haalbaarheidsonderzoek kunstcentrum > subsidie van € 20.000,-
– kunstgrasveld WVV > € 650.000,- i.p.v. 450.000 euro

Uiteindelijk moet dat geld wel door iemand opgebracht worden en dat is meestal de burger.

Nu het ogenschijnlijk wat beter gaat met de economie, meent de gemeente dat zij gelijk weer een greep in de portemonnee van haar inwoners kan doen via de OZB. Die wordt in 2018 met 2% verhoogd. Ja, is het argument, om alle plannen van de gemeenteraad te kunnen realiseren, is extra geld nodig. Die 2% is niet zo veel, maar in de jaren daarvoor was het wel bingo. Zie onderstaande tabel.

20102011201220132014201520162017
opbrengst
(miljoen Euro)
8,8148,82710,30410,26210,48311,55611,79711,797
percentage
verhoging
----0,1%16,7%-0,4%2,2%10,2%2,1%0%
Tabel 1 - OZB opbrengst 2010-2018 en jaarlijkse procentuele verhoging
(Bron: jaarrekeningen Oldambt + verordening Onroerende Zaakbelasting)

Ondanks dat de WOZ-waarde van de meeste woningen de afgelopen jaren flink gedaald is, hebben wij daar als belastingbetaler nooit iets van gemerkt, omdat de gemeente de daling van de woningwaarde voor zichzelf compenseerde door de tarieven te verhogen. Zakte bijvoorbeeld de waarde van een woning met 4% dan werd het belastingtarief met 4% verhoogd. Daarbij kwam nog de standaard jaarlijkse verhoging van 2% en soms nog een extra verhoging.

Uiteindelijk is de totale huizenbelastingopbrengst van de gemeente de laatste 8 jaar bijna iedere keer nog gestegen. Soms zelfs fors, zoals in 2012 (16%) en in 2015 (10%).

De tabel laat nog iets opmerkelijks zien. Wanneer een nieuwe gemeenteraad wordt gekozen (2010, 2014, 2018), wordt altijd in de eerste jaren het OZB-tarief flink verhoogd. Daarna niet meer, want bij de nieuwe verkiezingen willen de regerende partijen immers graag uw stem. Men gokt er op, dat u die extra verhoging dan waarschijnlijk al weer bent vergeten.

Daarom is percentage nu (2017) en in 2018 zo laag. Maar uiteindelijk is de afgelopen 8 jaar de OZB wel met ruim 33% gestegen.


Weliswaar draait de economie wat beter, maar dat leidt niet direct tot koopkrachtstijging van de Nederlandse huishoudens. Heeft u het idee dat de portemonnee de laatste jaren eerder leeg is? Wel, hier een mooie grafiek uit de Miljoenennota 2018 die dat gevoel bevestigt. Duidelijk is te zien dat de koopkracht al vele jaren stilstaat (blauwe lijn).

Koopkrachtontwikkeling 1997-2015 (bron: CBS-Statline)

Dit artikel heeft in ieder geval 1 oorzaak laten zien.

 

Aanvulling 16-11-2017
De 38.000 euro voor de Sint Maarten actie komt normaal gesproken uit de pot Onvoorzien. Deze bevat echter niet meer dan 8000 euro. Het resterende bedrag haalt de gemeente uit de reserves, de spaarpot dus.

 

Over Sint Maarten
Het eiland vormt samen met Saba en Sint Eustatius de zogenaamde kleine Antillen of Bovenwindse Eilanden. Het bestaat uit een Frans en Nederlands deel. Het Nederlandse deel telt ca. 39.000 inwoners. Sinds 2010 is het eiland zogenaamd zelfstandig binnen het Nederlands Koninkrijk. Het heeft een eigen parlement en eigen regering. Zelf de boel besturen valt nog niet mee gezien de 6 regeringen die het in 7 jaar heeft versleten.

Die zelfstandigheid vormt nu een sta in de weg om de echte slachtoffers van orkaan Irma, de meest kwetsbare burgers, adequaat aan onderdak te helpen. Nederland is bereid 550 miljoen in een wederopbouwfonds te storten. Zij verbindt daar twee voorwaarden aan: de oprichting van een ‘integriteitskamer’ die al twee jaar door de autoriteiten in Philipsburg wordt opgehouden en de inschakeling van de Koninklijke Marechaussee en Douane bij de grensbewaking. Beide voorwaarden zijn door minister-president William Marlin verworpen. Hij en zijn kabinet ervaren het als een aantasting van hun autonomie. De miljoenen uit Nederland zijn welkom, maar niet als er pottenkijkers meekomen.

 

Over Bopinie: dat is een kort, op persoonlijke titel geschreven opiniestuk.

Het werkelijke OZB-percentage (dus geen 10% of 8%)

En, heeft u de OZB-aanslag van de gemeente ontvangen en gecontroleerd of het percentage met 8% is verhoogd, zoals de Oldambtster politiek ons in november 2014 beloofde?
Wel, die is geen 10% of 8%, maar ruim 12% ! Volgens de rekenmeesters van de gemeente had die beloofde 8% tot gevolg dat de totaalopbrengst van de OZB te laag zou uitvallen, ondanks de verhoging van de precariobelasting. Toch jammer dat de raad een voorstel niet eerst laat doorrekenen op de haalbaarheid alvorens het aan te nemen.


Even terug naar oktober 2014. Na de aankondiging van het college van B & W om de OZB met 10% te verhogen, ontstond een hoop commotie in de Oldambtster politiek. Het leidde zelfs tot een scheuring in het CDA met als resultaat dat Geert van der Wal na ruim 40 jaar lid te zijn geweest van het CDA nu als 1-manspartij in de raad zit. Hij vond de 10% verhoging veel te veel.

Een maand later besloot een meerderheid van de raad (CDA, PvhN, PvdA , SP en CU) om de OZB niet 10% maar met 8% te laten stijgen. Het daardoor ontstane gat in de begroting zou moeten worden gedicht door de nieuwe precariobelasting op kabels en leidingen, van bijv Ziggo en het Waterleidingbedrijf, extra te verhogen. Het was een onnozel voorstel van Gertjan Bolt van de ChristenUnie (CU) dat helaas door bovengenoemde meerderheid van de raad werd gesteund. Ik heb daar al eerder over geschreven (klik hier).

Nu is de definitieve verhoging ruim 12% geworden. Maar als burger betaal je nog meer, omdat immers de gemeenteraad de precariobelasting ook extra heeft verhoogd en die zal door de bedrijven worden doorberekend aan hun klanten, u en mij dus. Waar blijven nu de reacties van de politiek? Dank u wel dames en heren politici voor uw kortzichtigheid.
Wat ik in eerste instantie niet begreep, is dat de verhoging kon worden ingevoerd zonder toestemming van de raad. Na wat speurwerk werd mij duidelijk waarom.


In de raadsvergadering van 10 november 2014 werd een OZB-verhoging van 8% afgesproken (klik hier voor het pdf-document). Dat bleek achteraf een pijnlijke misser, want in de raadsvergadering van 15 december werd in alle stilte het huidige tarief van 12,4% bekrachtigd. Toen was dus al bekend dat die 8% niet realistisch was. En waarom niet? Wel, de huizenprijzen waren zoveel in waarde gedaald, dat de te verwachten opbrengst in de begroting van 2015 nooit zou worden gehaald. De beslissing om de verhoging in te voeren zonder er ruchtbaarheid aan te geven, blijkt ook uit de manier waarop het agendapunt (nummer 8) stond omschreven op de agenda van de raadsvergadering van 15 december, namelijk als “Onderwerp ter besluitvorming zonder debat” (klik hier – punt 8.07). Een raadsvergadering wordt normaal gesproken vooraf gegaan door een commissievergadering (soort voorbespreking van de latere raadsvergadering). Er waren in december echter geen commissievergaderingen meer, zodat er ook niet over het onderwerp gediscussieerd kon worden. Het lijkt er op of het onderwerp bewust uit de publiciteit is gehouden. Is niet verwonderlijk, want dan werd pijnlijk duidelijk hoe de raad zichzelf voor schut had gezet. Wat hierbij dan nog eens heel erg duidelijk is gemaakt.
Het is overigens merkwaardig dat wethouder financien, Kees Swagerman (SP), in november de raad er niet op wees, dat het voorstel onhaalbaar was. Zelfs de oorspronkelijke 10% verhoging was toen al te laag. Zeker in ambtelijke kring moet in november al bekend zijn geweest, dat de OZB-opbrengst lager zou zijn. Wist de wethouder het niet of heeft hij bewust z’n mond gehouden?

Tot slot nog wat tabellen.

2012201320142015
OZB-percentage0,19260,2042%0,2249%0,2528%
Stijging15,5%6%10,1%12,4%

OZB-percentage + jaarlijkse stijging gemeente Oldambt over de jaren 2012-2015

 

Onderstaande tabel toont de OZB-waarde voor verschillende huizenprijzen per jaar.

Huizenprijs2012201320142015
€ 150.0000,-€ 288,90€ 306,30€ 337,35€ 379,18
€ 200.0000,-€ 385,20 € 408,40€ 449,80€ 505,58
€ 250.0000,-€ 481,50€ 510,50€ 562,25€ 631,97
€ 300.0000,-€ 577,80 € 612,60 € 674,70 € 758,36

OZB-waarde huizen150.000-300.00 euro voor de jaren 2012-2015

 

En hoe zien de OZB-cijfers er in de buurgemeenten uit?

OldambtHoogezandGroningenStadskanaalHaren
OZB-percentage0,25280,1749%0,173%0,1556%0,1448%
OZB-waarde huis € 150.000,-€ 379,18€ 262,35€ 259,50€ 233,40€ 217,20
Samenstelling collegePvdA, SP, PvhN, CDAPvdA, SP, GL, CU, CDAPvdA, D66, GL, VVDPvdA, GB, CDA, CUD66, VVD, GVH
Links in college85%83%45%33%0%
Kleur college zeer roodzeer roodroodblauw/oranjeblauw

OZB-tarief diverse gemeenten + kleur college

 

De laatste tabel bevestigt nog eens het vermoeden, dat er een verband is tussen de hoogte van de OZB en de kleur van de gemeenteraad. Hoe linkser het college, des te hoger de tarieven.

Het blijft hoe dan ook erg zuur om te zien dat in een vergelijkbare plaats als Stadskanaal de OZB een stuk lager is. De gemeente Oldambt staat in de top 10 van armste gemeenten. Toch meent de gemeente haar burgers verder te moeten uitpersen. Dit is nogmaals de bevestiging dat Oldambt een veel te grote broek aan heeft.
Met dank aan de lokale omroep RTVLogo die als enige op 4 maart 2015 de verhoging van 12,4% meldde.

Gemeentebegroting 2015 – OZB verlagingssprookje

Maandag 10 november 2014 heeft de gemeenteraad uitgebreid gediscussieerd over de concept begroting van 2015. Over dat concept heeft BOB al eerder een uitgebreid artikel geplaatst. (Klik op de knop voor het oorspronkelijke artikel. ) De raad heeft enkele wijzigingen aangebracht die hieronder worden besproken.

Minder OZB, meer precario – De raad denkt dat u een beetje dom bent.
In het oorspronkelijke voorstel zou de OZB met 10% stijgen, maar dat is nu 8% geworden. Die ontbrekende 2% zou echter voor een tekort op de begroting zorgen. Daarom wordt de vanaf 2015 in te voeren belasting op kabels en leidingen die in gemeentegrond liggen extra verhoogd. (Die belasting heet in ambtelijke taal precarioheffing.) De bedrijven die eigenaar zijn van de kabels en leidingen, bijvoorbeeld Essent (Enexis), zullen dat uiteraard aan hun klanten doorberekenen. Het gevolg is dus een iets minder hoge rekening van de gemeente, maar een hogere rekening van de betrokken bedrijven. Per saldo betaal je als burger nog steeds evenveel.

Ik heb de initiatiefnemer van dit plan, Gertjan Bolt van de ChristenUnie, via de mail tot 2x toe om een nadere toelichting gevraagd, maar helaas reageert hij niet. Een meerderheid van de raad bestaande uit CDA, ChristenUnie, PvdA, PvhN en SP vond het ook een mooi plan en ging er mee akkoord.

De kop van dit hoofdstuk had ook kunnen luiden “De burger voor de gek houden”. De opzet van deze site is u als burger te laten zien welke merkwaardige logica een groot deel van de raad hanteert. Helaas is dit daar weer een goed voorbeeld van.

Niet alleen reageert Gert Jan Bolt niet op mijn vraag over een extra toelichting, maar ook de overige partijen geven geen enkele toelichting over het hoe en waarom van dit voorstel. Hoe moet je als kiezer respect hebben voor een raad die niet met haar burgers communiceert.